-> Miejsca i szlaki, Obszar jako destynacja turystyki kulturowej   październik, 2021

Powiat aleksandrowski jako destynacja turystyki kulturowej

Autor: Marcin Gorączko

Biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonej waloryzacji, będącej jednocześnie próbą usystematyzowania zasobów kulturowo-turystycznych powiatu aleksandrowskiego stwierdzono, że na chwile obecną mikroregion a zwłaszcza Ciechocinek i jego najbliższa okolica może stanowić samodzielny cel turystyki kulturowej w dziedzinie turystyki dziedzictwa kulturowego, turystyki uzdrowiskowej z elementami turystyki kulturowej oraz turystyki eventowej.

Turystyka dziedzictwa kulturowego

Umieszczenie w roku 2017 zespołu tężni i warzelni soli wraz z parkami Tężniowym i Zdrojowym w Ciechocinku na liście Pomników Historii tylko usankcjonowało stan faktyczny. Od wielu lat miasto to wraz z najważniejszymi zabytkami techniki i architektury należy do kanonu turystycznego i krajoznawczego, nie tylko województwa (Hermann i Miłoszewski 2017), ale również Polski. Mamy tu do czynienia z unikatowym zespołem zabytkowych budowli, budynków i urządzeń przemysłowych, powiązanych z przestrzenią rekreacyjną uzdrowiska, służących produkcji spożywczej soli warzonej oraz wykorzystywanych w przyrodolecznictwie. Jest artefaktem o szczególnym znaczeniu historycznym i naukowym dokumentującym charakter działalności przemysłowej i uzdrowiskowej. Wyjątkowe wartości zabytkowego zespołu przejawiają się w autentyczności i integralności elementów zespołu, zachowania oryginalnej konstrukcji i formy, kontynuacji funkcji, oraz skomponowania z krajobrazem. Budowa obiektów ciechocińskiej fabryki soli na rozległym terenie wskazuje na wysokie kwalifikacje budowniczych, umiejętnie wykorzystujących wiedzę o prawach przyrody oraz czerpiących z nowoczesnych w pierwszej połowie XIX w. technologii i rozwiązań konstrukcyjnych. Szczególnym tego wyrazem są wielkie drewniane tężnie solankowe będące przejawem kunsztu ciesielstwa, a także odzwierciedleniem wrażliwości artystycznej budowniczych (www.nid.pl). Za krok w kierunku uatrakcyjnienia pobytu turystyczno-kulturowego w Ciechocinku z całą pewnością można uznać otwarcie Muzeum Warzelni Soli i Lecznictwa Uzdrowiskowego w nieczynnych pomieszczeniach produkcyjnych funkcjonującej do dziś warzelni. Wizyta w obiekcie pozwala na lepsze zrozumienie historii warzelnictwa soli i dziejów samego uzdrowiska. Drugą ważniejszą placówką muzealną w regionie jest Muzeum Stanisława Noakowskiego w Nieszawie, prezentujące pamiątki po malarzu. Znajdują się tu również zbiory związane z osobą  Ludwika Boucharda, który był nauczycielem Noakowskiego.

Turystyka uzdrowiskowa z elementami turystyki kulturowej

Bardzo dobrą okazją do poznawania walorów kulturowych mikroregionu są pobyty zdrowotne w ciechocińskim uzdrowisku. Przede wszystkim ich uczestnicy biorą autentyczny udział w terapiach uzdrowiskowych o długiej i bogatej historii, odbywających się z wykorzystaniem naturalnych surowców leczniczych (np. wody mineralne, peloidy, gazy lecznicze). Kuracjusze mają możliwość (a często i zalecenie od lekarza prowadzącego) korzystania z całej infrastruktury leczniczej uzdrowiska (pijalnia wód mineralnych, otwarte inhalatoria, baseny, urządzenia do rehabilitacji itd.) w sposób systematyczny i regularny w trakcie całego pobytu. Mimo iż rytm dnia podporządkowany jest sporemu reżimowi organizacyjnemu (np. najczęściej ściśle określone terminy zabiegów i posiłków) pozostaje im sporo czasu do zagospodarowania we własnym zakresie. Poznawaniu różnych zakątków uzdrowiska i jego okolic sprzyja niewątpliwie fakt, iż terenoterapia rozumiana jako korzystanie z mikroklimatu uzdrowiska, ukształtowania jego terenu, szaty roślinnej, połączonego z aktywnością fizyczną o charakterze dynamicznym (np. spacery, marsze, marszobiegi, jazda na rowerze, nordic walking), jest traktowana przez medycynę jako ważne uzupełnienie terapii realizowanej w budynkach sanatoryjnych. Długi, często trzytygodniowy w przypadku uzyskania skierowania z NFZ, pobyt sprzyja aby teren uzdrowiska zwiedzać w sposób niespieszny, odkrywając nowe trasy spacerowe lub przemieszczając się ulubionymi, wzdłuż których położone są charakterystyczne punkty orientacyjne: budynki, obiekty malej architektury, lokale gastronomiczne i inne obiekty usługowe. Naturalną strefą, w której odbywa się tego typu aktywność w Ciechocinku, jak zresztą w większości uzdrowisk są parki reprezentacyjne (Tężniowy, Zdrojowy i Sosnowy) oraz ich otoczenie. Zaletą Ciechocinka jest także to, że w zwartej strefie bezpośredniej ochrony uzdrowiskowej i jej otulinie znajduje się zdecydowana większość atrakcji turystyczno-kulturowych. Ciechocinek zwiedzać można również pod opieką lokalnych przewodników. Usługi tego typu dostępne są dla gości w wielu obiektach sanatoryjnych.

Pobyt w uzdrowisku daje również możliwość odbywania nieco dłuższych wycieczek poza miasto i to niekoniecznie samochodem a na przykład rowerem. Jeśli przyjmiemy za punkt startowy Fontannę „Grzybek” jest ona oddalona o 5 km od Raciążka (ruiny zamku), 7 km od Łazieńca (wieś Edwarda Stachury), 8 km od Aleksandrowa Kujawskiego (największe miasto w powiecie), 10 km od Nieszawy (Muzeum Noakowskiego, klasztor pofranciszkański, prom przez Wisłę) i Ostrowąsa (sanktuarium maryjne). Lokalne biura podróży oraz sanatoria organizują również dla kuracjuszy wycieczki autokarowe, ale dotyczy to już raczej destynacji znajdujących się poza granicami powiatu, takich jak Toruń (starówka, planetarium), Licheń (sanktuarium), Inowrocław, Kruszwica i Strzelno (na „Szlaku Piastowskim”) czy Chełmno (starówka).

Turystyka eventowa

Tradycją wielu miejscowości uzdrowiskowych w Polsce jest urozmaicenie pobytów sanatoryjnych przez organizację różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych w postaci koncertów, recitali,  wieczorów poetycko-muzycznych, dancingów itp. Nie inaczej jest w przypadku Ciechocinka, gdzie szczególnie dużą rozpoznawalnością cieszą się fajfy – zabawy taneczne odbywające się w piątki po godzinie 17. Część wydarzeń odbywających się na terenie miasta może jednak skłonić do przyjazdu  także turystów nie nastawionych na pobyt zdrowotny. Do takich z pewnością należy Międzynarodowy Festiwal Piosenki i Kultury Romów, organizowany przez charyzmatycznego Don Vasyla. Co prawda nie odbył się on w 2021 roku, jednak kolejna XXIV edycję festiwalu zaplanowano latem 2022 roku. Sporą popularnością cieszą się Festiwal Wielka Gala Tenorów w Ciechocinku (lipiec) oraz Festiwal Operowo – Operetkowy w Ciechocinku (sierpień). Znaczenie regionalne mają Spotkania z Folklorem Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej w Ciechocinku (czerwiec) oraz Kujawsko-Dobrzyński Dzień Kultury Rolniczej, Leśnej i Łowieckiej w Ciechocinku. Z wydarzeń kulturowych odbywających się głównie poza Ciechocinkiem na szczególne wyróżnienie zasługuje  Festiwal Parzybroda – impreza promująca muzykę alternatywną (Białe Błota, Aleksandrów Kujawski, Służewo i Ciechocinek). Składają się na nią koncerty, spotkania z twórcami literackimi, warsztaty, targi wydawców (literackich i muzycznych), projekcje filmowe oraz spotkania z aktywistami proekologicznymi. Organizatorzy zapewniają darmowy wstęp i nocleg na polu namiotowym.

Tagi: ,