Autor: Paweł Plichta, Armin Mikos von Rohrscheidt, Beata Raszka, Krzysztof Kasprzak i Marcin Gorączko
Kwestie związane ze środowiskiem dyskutowane i rozważane są w różnych kontekstach społecznych, ekonomicznych, kulturowych i politycznych. Akcentuje się nade wszystko zmiany klimatu i ich konsekwencje dla kolejnych pokoleń. Pozostaje truizmem stwierdzenie, iż człowiek i jego działania mają wpływ na środowisko. Znakomitym na to przykładem są tradycyjne i chronione krajobrazy kulturowe, zrównoważone ekosystemy czy parki narodowe, organizowane przez człowieka, stanowiące jedną z form długofalowej ochrony i organizacji jego kontaktu z naturą. Jak zwiększająca się […]
Czytaj dalejPytanie 103: Jakie możliwe są racjonalne sposoby wykorzystywania środowiska w turystyce kulturowej?
Tagi: 2023-02
Autor: Paweł Plichta, Armin Mikos von Rohrscheidt, Beata Raszka, Krzysztof Kasprzak i Andrzej Kowalczyk
W kontekście kolejnego tematycznego numeru czasopisma „Turystyka Kulturowa” poświęconego turystyce społecznej – społecznie organizowanej, warto poddać dyskusji zagadnienie wyzwań społecznych, jakie mogą lub są podejmowane w ramach turystyki kulturowej. Mając na uwadze istniejące analizy i studia, zdefiniowane postulaty i kierunki dotyczące rozwoju turystyki społecznej [por. Stasiak 2011ab, 2012, 2021], proponujemy refleksję nad ich realizacją przez interesariuszy turystyki kulturowej. Czy i jakie jest w niej miejsce dla […]
Czytaj dalejPytanie 102: Jak turystyka kulturowa odpowiada na problemy społeczne?
Tagi: 2023-01
Autor: Paweł Plichta, Zofia Riabczuk i Armin Mikos von Rohrscheidt
Podobnie jak w przeszłości także współcześnie mobilność ludzi ma wiele wymiarów. Określenia osób przemieszczających się stosowane są z uwagi na motywy decydujące o ich wyjeździe ze stałego miejsca zamieszkania. Ostatnie lata w wielu krajach nie tylko Europy naznaczone są problemem uchodźstwa. Niezależnie od okoliczności czy to tych dramatycznych – jak prześladowania, katastrofy lub wojny, czy też tych przemyślanych i skalkulowanych – jak w przypadku decyzji ekonomicznych, politycznych, religijnych lub prywatnych, imigranci stanowią […]
Czytaj dalejPytanie 101: Jakie miejsce w turystyce kulturowej zajmują imigranci?
Tagi: 2022-04
Autor: Armin Mikos von Rohrscheidt, Michał Kępski, Monika Herkt, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Kamila Baraniecka-Olszewska, Joanna Dziadowiec-Greganić, Andrzej Iwo Szoka, Andrzej Szoszkiewicz, Arkadiusz Jełowicki i Paweł Plichta
Ujmując dziedzictwo jako procesualnie zmieniający się zbiór elementów przeszłości przekształcanych w teraźniejsze doświadczenia [Ashworth 2015], do jego niematerialnych przykładów zaliczać można wiele tradycyjnych, jak i współczesnych praktyk. Są to m.in. zwyczaje, bajki i legendy, opowieści, przepisy i smaki, sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne, wiedza, rzemiosło i różnorodne zachowania świąteczne lub codzienne oraz towarzyszące im materialne korelaty (narzędzia, przedmioty, przestrzeń kulturowa). Jednym z kluczowych czynników w definiowaniu dziedzictwa niematerialnego jest […]
Czytaj dalejJak turystyka kulturowa wpływa na dziedzictwo niematerialne?
Tagi: 2022-03
Autor: Paweł Plichta, Armin Mikos von Rohrscheidt, Sergii Iaromenko, Tomasz Róg, Anna Duda, Wojciech Mazur, Marcin Gorączko, Krzysztof Kasprzak i Beata Raszka
Wojny, katastrofy, pożary, zamachy i inne tragiczne zdarzenia oprócz oczywistych dramatycznych skutków dla poszczególnych osób oznaczają też niejednokrotnie katastrofalne efekty dla dziedzictwa kulturowego. Zarówno materialne, jak i niematerialne elementy dziedzictwa konkretnych wspólnot, grup i narodów mogą być unicestwione lub w ograniczony sposób przypadkowo lub intencjonalnie niszczone. Z jednej strony muzea, teatry, sanktuaria, zabytki, miejsca i artefakty, z drugiej zaś tradycje, zwyczaje, pamięć, […]
Czytaj dalejPytanie 99: Jak dbać o autentyczność dziedzictwa w obiektach odbudowanych po zniszczeniach?
Tagi: 2022-02
Autor: Piotr Kociszewski, Paweł Plichta, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Marcin Gorączko i Armin Mikos von Rohrscheidt
Pojęcie „region” w dyskusji naukowej cechuje „nieostrość jego pojmowania” [por. Mazurski 2009]. Jest ono wieloznaczne także z tego powodu, iż używają go i definiują dla swoich potrzeb badawczych przedstawiciele wielu dyscyplin. Zapraszamy do interdyscyplinarnej dyskusji nad tematyką regionu / regionów, zawężonej wszakże do kontekstu turystyki kulturowej. Armin Mikos von Rohrscheidt [2008, s. 166; szerzej: 2009, s. 72-75] wskazuje, że „granice regionów wyodrębnionych najczęściej dla potrzeb […]
Czytaj dalejPytanie 98: Jak region/regiony mogą kształtować turystykę kulturową?
Tagi: 2022-01
Autor: Michał Dulak, Paweł Plichta, Kamila Joanna Ziółkowska-Weiss, Krzysztof Kasprzak i Armin Mikos von Rohrscheidt
O znacznym potencjale dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w Polsce świadczą z jednej strony rosnące statystyki przyjazdów cudzoziemców do 2019 roku włącznie, z drugiej zaś skutki – nie tylko ekonomiczne, jakie spowodowały restrykcje i ograniczenie liczby turystów zagranicznych w ostatnich miesiącach. W tej sytuacji uwaga interesariuszy branży turystycznej skupiła się na alternatywnych ofertach i formule „turysty w swoim mieście”. Dodajmy, kilka lat temu sformułowanie to, użyte w pracy przez Karolinę Buczkowską [2014], wywołało […]
Czytaj dalejPytanie 97: Jak kształtować atrakcyjną ofertę w ramach turystyki kulturowej skierowaną do Polonii i Polaków mieszkających zagranicą?
Tagi: 2021-04
Autor: Paweł Plichta, Bartosz Małolepszy, Michał Kępski, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Armin Mikos von Rohrscheidt i Agnieszka Kowalik
Wiele współczesnych atrakcji turystycznych o charakterze kulturowym powstało dzięki inwencji, umiejętnościom, postawom i osiągnięciom osób z przeszłości. Ich istnienie jest wyrazem potrzeb, ambicji i osiągnięć ludzi żyjących na przestrzeni wieków, a przede wszystkim pomysłowości wybitnych jednostek oraz efektu wspólnej pracy społeczności na rzecz i dla dobra ogółu. Turystyka kulturowa może bazować na takiej osobowej, podmiotowej prezentacji dziedzictwa. Czy jednak taka opowieść o wybitnych osobach jest obecna w dzisiejszych […]
Czytaj dalejPytanie 96: W jaki sposób turystyka kulturowa skupia się na podmiocie?
Tagi: 2021-03
Autor: Paweł Plichta, Anna Duda, Marta Miskowiec, Jacek Kaczmarek, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Aneta Kopczacka, Marianna Michałowska i Armin Mikos von Rohrscheidt
„Ty naciskasz guzik, my robimy resztę” – hasło, jakim George Eastman zaprezentował światu aparaty Kodaka pod koniec XIX wieku było symbolicznym początkiem fotografii amatorskiej i jednocześnie boomu zdjęć turystycznych. Kolejna wielka rewolucja dokonuje się aktualnie dzięki mediom społecznościowym, a szerzej za sprawą rzeczywistości 2.0. Turyści jako celebryci posiadający grono fanów w social mediach, aby utrzymać popularność muszą odpowiednio o nich zadbać. Zaskakują poprzez intensyfikację […]
Czytaj dalejPytanie 95: Jak fotorewolucja zmienia turystyczne spojrzenie oraz wpływa na turystykę kulturową?
Tagi: 2021-02
Wielowymiarowość i wielokierunkowość turystyki kulturowej skłania do refleksji nad jej ewolucją w ostatniej dekadzie, a szczególnie w ostatnim roku, w kontekście wirtualizacji praktyk kulturowych i digitalizacji/cyfryzacji dziedzictwa. Dotychczasowe sposoby poszukiwania przeżyć, autentyczności, ekstremalnych doświadczeń natrafiają na zjawiska, które wymagają innego podejścia, niekiedy także nowatorskich działań – nowych praktyk kulturowych. Dzieje się tak zwłaszcza wobec popularnego procesu digitalizacji/cyfryzacji dziedzictwa, który znalazł pozytywne zastosowanie m.in. w warunkach ograniczonej mobilności i innych […]
Czytaj dalejPytanie 94: Jak digitalizacja/cyfryzacja dziedzictwa i wirtualizacja praktyk kulturowych wpływa na rozwój turystyki kulturowej?
Tagi: 2021-01
Wśród wielu form współczesnej turystyki kulturowej w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszy się w Polsce turystyka kulinarna a w jej ramach także enoturystyka [por. Mazurkiewicz-Pizło 2013; Kruczek 2009]. Na taki stan rzeczy wpływa wiele czynników, m.in. globalne trendy w turystyce, zmiany w polskiej tradycji i zwyczajach kulinarnych, powstające nowe winnice, rozwój już istniejących i zapewnianie odpowiedniej infrastruktury do przyjmowania gości, różnorodna promocja regionalnych ofert w tym […]
Czytaj dalejPytanie 93: Na ile ograniczenia w wyjazdach zagranicznych są szansą dla rozwoju turystyki kulinarnej w Polsce?
Tagi: 2020-06
Problem rewitalizacji polskich miast to przedmiot zainteresowań, eksploracji i rekomendacji specjalistów wielu dyscyplin. Praktyki rewitalizacji stanowią przedmiot analizy m.in. dla architektów, urbanistów, planistów przestrzennych, socjologów, psychologów środowiskowych, geografów czy badaczy eksplorujących zagadnienie turyzmu i podejmujących problematykę dziedzictwa kulturowego. Jak pisze Bartłomiej Kołsut „Pojęcie rewitalizacji w polskiej nauce i praktyce administracji publicznej ma bardzo nieostre granice. Jest stosowane w wielu różnych kontekstach, bardziej intuicyjnie niż […]
Czytaj dalejGnieźnieńskie Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Pytanie 92: Jak rewitalizacja miast w Polsce wpływa na turystykę kulturową?
Tagi: 2020-05
Na mapach turystycznych większości miast stałymi punktami i atrakcjami turystycznymi pozostają muzea. W zależności od skali ruchu turystycznego, form promocji w kontekście innych konkurencyjnych obiektów, ich lokalizacji, wytyczonych tras oraz preferencji turystów kulturowych cieszą się one różnym zainteresowaniem. W miejskim pejzażu kulturowym i turystycznym specyficzną grupą tych instytucji pozostają muzea uczelniane. Będąc instytucjami kulturowej pamięci o dziejach danej wszechnicy, osiągnięciach jej pracowników i absolwentów, […]
Czytaj dalejPytanie 91: Potencjał muzeów uczelnianych w turystyce kulturowej. Jaki potencjał kryje się w muzeach uczelnianych dla turystyki kulturowej?
Tagi: 2020-04
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Czytaj dalejZasady interpretacji dziedzictwa a potrzeby współczesnej turystyki kulturowej. Czy i jak zasady interpretacji dziedzictwa odpowiadają potrzebom współczesnej turystyki kulturowej?
Tagi: 2020-03
Autor: Armin Mikos von Rohrscheidt i Paweł Plichta
Ogłoszona przez przedstawicieli WHO światowa pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 i stan zagrożenia w większości państw, regionów i miast stanowiących cel wyjazdów turystycznych odcisnęły znaczące piętno na branży turystycznej. Szkody i skutki bieżącej sytuacji są i będą odczuwane pod wieloma względami jeszcze długo. W tym kontekście warto poddać dyskusji eksperckiej interdyscyplinarny problem ochrony zdrowia w perspektywie turystyki kulturowej pozostający – jak pokazują ostatnie tygodnie ważną, międzykulturową i globalną kwestią. […]
Czytaj dalejTurystyka w czasach zarazy. Jak współczesne epidemie zmieniają turystykę kulturową?
Tagi: 2020-02
Otwarty dostęp na rynku usług przewodnickich. Wycieczki do stref zamkniętych. Miejsca kultu z biletowanym wejściem. Ograniczony dostęp do publicznego dziedzictwa kulturowego dla osób niepełnosprawnych. Zaporowe dla niektórych potencjalnych odbiorców ceny biletów do instytucji określanych jako „narodowe” dotowane z budżetu państwa – czytaj: wszystkich obywateli tegoż. Overturism i gentryfikacja historycznych centrów miast. Nadmierny wzrost rywalizacji w konsumpcji. Problemy z respektowaniem zasad równości wewnątrz- i międzypokoleniowej dostępu do dóbr i usług […]
Czytaj dalejNiełatwa ekonomika turystyki kulturowej – jak w praktyce rozwiązywane są/mogą być napięcia między opłacalnością a dziedzictwem kulturowym?
Tagi: 2020-01
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Tekst stanowi zapis dyskusji naukowej badaczy i praktyków turystyki kulturowej, prowadzonej regularnie na Gnieźnieńskim Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej. Tematyka serii dyskusji odnosi się do walorów rozmaitych form turystyki kulturowej, jej organizacji, produktów, profilów i preferencji turystów kulturowych, a także metod badań i perspektyw rozwoju. Uczestnicy Forum reprezentują kilkanaście ośrodków naukowych z terenu całej Polski, a poszczególne kwestie są proponowane przez kolejnych członków grupy, zgodnie z ich […]
Czytaj dalejPytanie 83. Eksploatacja dróg wodnych w Polsce – szansa czy zagrożenie dla turystycznego zagospodarowania zasobów kulturowych w dolinach rzek?
Tagi: 2019-02
Jakie jest i jakie powinno być miejsce turystyki archeologicznej w ramach turystyki oraz we współczesnej refleksji naukowej? Kto powinien się zajmować tym fenomenem? Archeolodzy? Socjolodzy? Kulturoznawcy? Antropolodzy kulturowi? Ekonomiści? Specjaliści od nauk o zarządzaniu? Czy warto kształcić studentów w zakresie turystyki archeologicznej i jaki powinien być profil jednostek naukowych podejmujących się tego zadania?
Czytaj dalejPytanie 82. Turystyka archeologiczna: jej miejsce, eksperci i przygotowanie jej kadr
Tagi: 2019-01
