Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 29 stycznia 2009

Numer 2/2009 (luty 2009)

Paweł Wieczorek

Dzień I. Żnin

1) Muzeum Ziemi Pałuckiej, Żnin. Pl. Wolności 1
Główna siedziba Muzeum Ziemi Pałuckiej – Magistrat prezentuje rekwizyty świadczące o bogactwie historyczno – etnograficznym regionu Pałuk, stroje regionalne, hafty pałuckie, naczynia codziennego użytku. W jednym z pomieszczeń znajduje się stała ekspozycja maszyn drukarskich należących kiedyś do wielkiego żnińskiego koncernu wydawniczego Alfreda Krzyckiego, w którym przed II wojną światową drukowano jednorazowo ponad 500 tys. egzemplarzy popularnych czasopism. Stąd wywodzi się znany dziś tygodnik dla pań „Przyjaciółka”, którego pierwsze wydania nosiły tytuł „Moja Przyjaciółka”.
W Muzeum znajduje się również galeria imienia wybitnego malarza ekspresjonisty pochodzącego ze Żnina – Tadeusza Małachowskiego, gdzie cyklicznie odbywają się okolicznościowe wystawy i imprezy kulturalne. 

2) Baszta (dawna wieża ratuszowa)
Wychodząc z Muzeum, na rynku zobaczymy gotycką wieżę ratuszową z XV wieku, będącą symbolem miasta. Obecnie wieża, popularnie nazywana Basztą, jest integralną częścią Muzeum Ziemi Pałuckiej. Znajdują się tutaj ekspozycje stałe, poświęcone wybitnym ludziom Żnina: uczonym epoki Oświecenia, synom miejscowego burmistrza – braciom Jędrzejowi i Janowi Śniadeckim, luteraninowi Erazmowi Glicznerowi - autorowi wybitnego i nowatorskiego podręcznika pedagogiki, Klemensowi Janickiemu – poecie epoki Renesansu uhonorowanym prestiżowym w skali światowej wyróżnieniem – laurem poetyckim, poetce i powieściopisarce-regionalistce Wandzie Dobaczewskiej, która w swojej twórczości podkreślała m. in. piękno ziemi żnińskiej. Ponadto w Baszcie znajduje się osobna ekspozycja poświęcona powstaniu wielkopolskiemu, podkreślająca wkład mieszkańców Żnina i okolic w jego powodzenie.
Po wyjściu z „Baszty” kierujemy się ku alei przylegającej do placu Wolności.

3) Aleja Sław Sportu Motorowodnego
Stolica Pałuk pełni role centrum sportu motorowodnego w Polsce. Corocznie, na Jeziorze Małym Żnińskim rozgrywane są Motorowodne Mistrzostwa Polski, Europy i Świata. W 2004 roku, powstała w Żninie jedyna na Świecie Aleja Sław Sportu Motorowodnego. Usytuowana na zbiegu ulic – Plac Wolności i Sądowej. Na skwerze stoją pałuckie kamienie granitowe, a na nich zakotwiczone gwiazdy: pochodzącego ze Żnina mistrza śmigających po wodzie ścigaczy – Tadeusza Haręzy oraz Waldemara Marszałka, Lechosława Rybarczyka i Józefa Kowalkiewicza, odkrywcy Pałuk dla sportów motorowodnych i honorowego obywatela Żnina. Ponadto znajduje się tam gwiazda z logo Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego.
Propozycja obiadowa:
Restauracja – Hotel „Basztowy”, ul. 700-lecia 1, www.hotel-basztowy.com.pl 
Przemierzając Aleję Sław kierujemy się zgodnie z biegiem przepływającej tędy rzeki Gąsawki 
w kierunku ulicy Parkowej i Lewandowskiego. Przy jej końcu dochodzimy do kościoła pw. NMP Królowej Polski:

4) Kościół pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski
Najmłodszy wśród żnińskich zabytków sakralnych, wzniesiony w XX wieku. Na uwagę zasługuje tutaj obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z II poł. XVII w., zwany obrazem Matki Bożej Gankowej, pochodzącym z klasztoru oo. Dominikanów, który istniał w Żninie przez prawie 500 lat. Ołtarz w formie nawiązuje do gotyku, w jego zwieńczeniu znajduje się figura św. Dominika z XVII w. W kościele znajdują się stacje drogi krzyżowej, wykonane przez miejscowego artystę Edmunda Kapłańskiego metodą intarsji.
Dalej ulicą Śniadeckich, następnie rynkiem i w stronę Jeziora Żnińskiego Małego, zwanego Czaplim. W znajdujących się tutaj plantach miejskich znajduje się:

5) Pomnik Fryderyka Chopina
Wykonany przez krakowskiego artystę rzeźbiarza okresu międzywojennego – Jakuba Juszczyka na zamówienie właściciela Marcinkowa – szlachcica Wiesława Tuchołki. Pomnik trafił do Żnina by uświetnić uroczystość 700-lecia nadania miastu praw miejskich i do dziś jest ozdobą parku. W pobliżu pomnika znajduje się amfiteatr wybudowany w czynie społecznym przez mieszkańców Żnina, również na okoliczność obchodów 700-lecia nadania miastu praw miejskich.
Stąd w ulicę Parkową i dalej w ulice 700-lecia. Tutaj:

6) Tzw. Sufragania (Dawny Dwór Biskupi)
W klasycystycznym pałacyku, służącym niegdyś za rezydencję duchownym właścicielom Żnina, arcybiskupom gnieźnieńskim oraz ich biskupom pomocniczym założono w roku 1999 ciekawą stałą wystawę tematyczną, poświęconą sztuce, służącej katolickiej liturgii. Zainteresowani znajdą tutaj szereg naczyń i paramentów kościelnych z okresu kilkuset ostatnich lat, szat liturgicznych, w tym także w stylach i wzorach dawno już nie używanych, modlitewniki i księgi mszalne, a także pochodzące w większości z kościołów obrazy i rzeźby o treści religijnej, w tym niektóre o dużej wartości artystycznej. 

7) Kościół Farny Św. Floriana.
XV-wieczna trójnawowa świątynia ze smukłą wieżą powstała na miejscu wcześniejszego kościoła romańskiego. Niektóre jego (kamienne) elementy są wkomponowane w ściany fary. Ważniejsze elementy wyposażenia kościoła - poza gotycką grupą Ukrzyżowania na łuku tęczowym - pochodzą z okresu baroku i klasycyzmu. W kościele znajdują się cenne XIX-wieczne organy 
 

(Propozycja wycieczki po regionie)

1) Żnin ul. Dworcowa, dworzec Żnińskiej Kolei Wąskotorowej
Drugi dzień wycieczki warto rozpocząć w Żninie przy ulicy Dworcowej, gdzie mieści się dworzec Żnińskiej Kolei Wąskotorowej. Unikalną na skalę europejską kolejką zwiedzający ruszają w podróż do Wenecji, malowniczej wsi położonej między trzema jeziorami: Biskupińskim, Weneckim i Skrzynką, w dolinie rzeki Gąsawki.

2) Wenecja (Gmina Żnin): Muzeum Kolei Wąskotorowej, Ruiny Zamku Mikołaja Nałęcza, Kościół pw. NMP
W Wenecji można zwiedzić ruinę zamku obronnego, wniesionego ok. 1390 r. przez Mikołaja Nałęcza z Chomiąży, sędziego kaliskiego, nazywanego Krwawym Diabłem lub Diabłem Weneckim. Zamek zbudowano w dolnej części z głazów granitowych, a w górnej z cegły o układzie gotyckim. Po dzień dzisiejszy zachował się pełny obwód murów, ślady po fosie, której zewnętrzne stoki posiadały umocnienia drewniano – ziemne. Zamek pozostaje w ruinie od początków XVI w.
Jednak najciekawszym miejscem Wenecji jest pierwsze w Polsce Muzeum Kolei Wąskotorowej ( oddział Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie), w którym zgromadzono wiele eksponatów związanych z dawnym transportem kolejowym. Na terenie Muzeum znajduje się stylowa poczekalnia z końca XIX wieku, natomiast jego największą atrakcją są lokomotywy – wśród nich najstarsza pochodząca z firmy Orenstein – Koppel z 1899r. i maleńka z belgijskiej firmy Charles z roku 1935. Eksponaty w Muzeum są ogólnodostępne, można nie tylko podziwiać zgromadzone eksponaty ale także je dotykać i robić zdjęcia. 
Będąc tutaj warto zobaczyć także XIX-wieczny kościół pw. Narodzenia Marii Panny, zbudowany na wzniesieniu. W pobliżu kościoła na miejscowym cmentarzu grób Walentego Szwajcera, odkrywcy prehistorycznej osady w Biskupinie. 
Ponownie wsiadamy w pociąg i udajemy się do Biskupina.

3) Biskupin (Gmina Gąsawa) – Rezerwat Archeologiczny
W Biskupinie znajduje się najbardziej znany zabytek Powiatu Żnińskiego, osada obronna z końca epoki brązu, wzniesiona przez ludność kultury łużyckiej sprzed 2700 lat. Została ona odkryta w roku 1933 przez miejscowego nauczyciela Walentego Szwajcera, a następnie zrekonstruowana przez archeologów w 1934 r. Obecnie na jej terenie znajduje się znane na skalę europejską Muzeum wraz z Rezerwatem Archeologicznym nazywanym „Polskimi Pompejami”. Dziś Rezerwat w Biskupinie zajmuje teren o powierzchni ok. 24 ha.` Najbardziej charakterystycznym elementem biskupińskiej osady jest jej brama wjazdowa. Po obu jej stronach znajdują się dwa odcinki wału oraz falochron. Za bramą odbudowano ulicę poprzeczną z dwoma rzędami domów. W jednym z ośmiu domów znajduje się pełna rekonstrukcja wnętrza, w pozostałych domach prezentowana jest dokumentacja fotograficzna z czasu wykopalisk oraz mieszczą się stoiska rzemieślników. W pawilonie muzealnym prezentowana jest stała wystawa „Świat historii nad Jeziorem Biskupińskim” poświęcona dziejom Biskupina i okolic od późnego paleolitu aż po średniowiecze. Ponadto (w ramach archeologii eksperymentalnej) eksponowane na wolnym powietrzu są rekonstrukcje prehistorycznych pieców do wytopu narzędzi oraz hodowla gatunków zwierząt, służących mieszkańcom prehistorycznej osady. Organizowane są tu również częste wystawy czasowe.
Pierwsza propozycja obiadowa:
Karczma Biskupińska, Biskupin 6, www.karczma-biskupinska.pl 
Przejazd kolejką wąskotorową do Gąsawy.

4) Gąsawa – Kościół pw. św. Mikołaja
Wyjątkowym zabytkiem architektury sakralnej w skali europejskiej jest modrzewiowy kościół pw. św. Mikołaja w Gąsawie, zbudowany w I ćwierćwieczu XVII w. z inicjatywy kanoników regularnych z Trzemeszna. Podczas remontu w latach 1998 – 1999 odkryto w nim niepowtarzalny gotycki układ belek szkieletu i bogatą więźbę dachową oraz cenne malowidła barokowe na stropach i ścianach. Ten drewniany kościół zrębowo – szkieletowy z pięcioma ołtarzami i zabytkową amboną oraz instrumentem z 1815 r., a także późnogotycką grupą ukrzyżowania na belce można określić mianem perły architektury i sztuki sakralnej. Uwagę zwraca późnobarokowy ołtarz główny z cudownym obrazem Matki Bożej Pocieszenia – jest to wizerunek patronki kanoników regularnych. Ponadto obraz posiada ruchomą zasłonę, przedstawiającą patrona kościoła - św. Mikołaja. Do nawy kościoła przylega dobudowana w 1817 r. cylindryczna kaplica św. Antoniego.
Druga propozycja obiadowa:
Restauracja „Prasłowiańska”, ul. Żnińska 3, www.praslowianska.gasawa.pl 
Po zwiedzeniu zabytkowego kościoła w Gąsawie, powrót kolejką do Żnina gdzie kończy się trasa kolejowa. 
Posiadający własny środek lokomocji mogą przejechać opisaną trasę drogami, po czym kontynuować wycieczkę według następującego planu.

5) Marcinkowo Górne, pomnik Leszka Białego
W niewielkiej wiosce, gdzie w roku 1227 w tragiczny sposób zakończył życie książę krakowski i zwierzchni książę Polski Leszek Biały, znajduje się jego pomnik. Artysta, Jakub Juszczyk, przedstawił scenę zabójstwa księcia bardzo ekspresyjnie: Nagi władca, w którego plecach tkwi śmiertelna strzała, trzymając się pędzącego konia próbuje ostatkiem sił umknąć zdradzieckim siepaczom, nasłanym przez swoich wrogów. Tak zakończył się pamiętny zjazd książąt piastowskich w Gąsawie. Pomnik (wystawiony w 1927, zniszczony przez nazistów i ponownie odsłonięty w 1973) przypomina owo wydarzenie, zaprzeczając głoszonej przez niektórych tezie, że dzieje Polski nie znały królobójstwa.

6) Rogowo – Park Dinozaurów ZAUROLANDIA
W Parku Dinozaurów wzdłuż blisko dwukilometrowej trasy zwiedzania umieszczonych jest kilkadziesiąt modeli dinozaurów naturalnej wielkości wraz z tablicami informacyjnymi, dzięki którym zwiedzający poznają dzieje Ziemi, miejsca odkryć najciekawszych skamieniałości, oraz wiele innych ciekawostek takich jak np. przyczyny wyginięcia dinozaurów. Na końcu trasy zwiedzania znajduje się Muzeum Paleontologiczne, gdzie eksponowane są liczne skamieniałości, pochodzące z dawnych epok geologicznych. Ciekawą atrakcją dla dzieci - w różnym wieku - jest duży plac zabaw, na którym można „poćwiczyć” poszukiwanie i odkopywanie szkieletu dinozaura. Natomiast miłośnicy prehistorii mogą skorzystać z zasobów tutejszej biblioteki oraz obejrzeć jedne z ciekawych filmów oferowanych w sali audiowizualnej. www.zaurolandia.pl 
Powrót na trasę Rogowo-Gąsawa.

7) Grochowiska Szlacheckie – Restauracja – Hotel „Pałacowa”
Pałac w Grochowiskach Szlacheckich zbudowany został w końcu XVIII wieku, w stylu klasycystycznym, ścianę frontową pałacu zdobi portyk. Budynek otacza pieknie utrzymany park, a prowadzi do niego stylowa brama. Dworek jest własnością prywatną, staraniem obecnych właścicieli kompleks pałacowy odzyskał swoje dawne piękno. W restauracji pałacowej można przy kominku po wyczerpującym dniu zwiedzania spożyć kolację w prawdziwie rodzinnej atmosferze, a także zanocować we dworze. Dodatkową atrakcją może być sala bilardowa w podziemiach pałacu oraz sauna. 
Powrót do Żnina lub nocleg w Grochowiskach Szlacheckich.
 
  Zawieziemy Was tam!

Nasi Partnerzy