Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 28 lutego 2011, redaktor prowadzący numeru: Izabela Wyszowska

Numer 3/2011 (marzec 2011)

Łukasz Funka

Przeprowadzona analiza wykazała dla miasta Grodzisk Wielkopolski i powiatu grodziskiego istnienie znaczącego potencjału walorów turystycznych trzech wiodących oraz dwóch aktualnie drugorzędnych form turystyki kulturowej. Do pierwszej grupy zaliczają się turystyka religijna (obiektów sakralnych), tematyczna oraz industrialna. W drugiej grupie należy wymienić zasoby turystyki etnicznej i archeologicznej. Przy podjęciu starań w dziedzinie organizacji produktów turystycznych oraz odpowiednio dobrej promocji można spodziewać się zwiększenia ruchu odwiedzających, ukierunkowanego na atrakcje tych form turystyki.

Turystyka religijna (obiektów sakralnych)
Na obszarze powiatu znajduje się bardzo duża liczba katolickich obiektów sakralnych o dużej wartości zabytkowej. Obok nich zlokalizowana jest tu spora liczba dawnych świątyń innych wyznań, m. in. w Grodzisku i Rakoniewicach. Najliczniej reprezentowane są zabytki barokowe i pochodzące z wieku XIX, przy czym znacząca część kościołów to obiekty drewniane. Co ważne, prawie wszystkie one zachowały swoje oryginalne wyposażenie. Najcenniejszą świątynią mikroregionu jest na pewno kościół farny pw. św Jadwigi w Grodzisku Wielkopolskim - jedna z najwcześniej wzniesionych budowli barokowych w Polsce, oraz gotycki, nie przebudowywany w późniejszych epokach kościół w Wilkowie. Obok nich w samym Grodzisku Wielkopolskim znajdują się są trzy inne zabytkowe obiekty sakralne, z których każdy pełni inną funkcję – zespół poklasztorny, drewniany kościół przyszpitalny i dawny parafialny kościół ewangelicki. Bardziej zdecydowana i konkretnie ukierunkowana promocja aktualnie wirtualnego szlaku kościółków drewnianych mogłaby pomóc podnieść atrakcyjność tej formy turystyki kulturowej. Jednak najpilniejsze wydaje się zapewnienie pełnej faktycznej dostępności tych obiektów, a w przypadku wielu w nich - także wykonanie koniecznych prac konserwatorskich.

Turystyka tematyczna (z uwzględnieniem obiektów muzealnych)
W powiecie można wyróżnić kilka różnych grup obiektów interesujących ze względu na konkretne sfery zainteresowań turystów. Byłyby to odpowiednio: obiekty archeologiczne z kluczowymi kurhanami z Łęk Małych, zabytki powiązane z burzliwym na tej ziemi wiekiem XIX, jak też zabytki z okresu świetności miasta (XVI- i I połowy XVII w.). Dodatkowo dwa muzea w mikroregionie zdecydowanie podnoszą jego atrakcyjność. Co warto zanotować już w tym miejscu jedno z nich - Muzeum Pożarnictwa - musi być także uwzględniane jako potencjalny obiekt turystyki industrialnej.
Grodzisk Wielkopolski odegrał widoczną role w dziejach regionu wielkopolskiego w wieku XIX i na początku XX. Można je tutaj odkrywać na trojaki sposób: najpierw przez zwiedzanie zachowanych zabytków, po drugie idąc śladem wydarzeń z okresu powstań i ich uczestników, wreszcie - zwiedzając budynki z tego okresu. Zaledwie kilka kilometrów od miasta znajduje się także znane chyba każdemu absolwentowi polskiej szkoły miejsce postoju wozu Michała Drzymały. Grodzisk Wielkopolski odegrał także ważną rolę w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, stanowił bowiem centrum całego frontu zachodniego. Nie sposób wymienić wszystkie miejsca związane z tym okresem, niemniej znaczna liczba pomników powstańczych, miejsc potyczek z lat 1848 i 1919, była siedzibą dowództwa frontu zachodniego w grodziskim muzeum, jak też całe zespoły dobrze zachowanych budynków pochodzących z tego okresu pozwalają na utworzenie szeregu ciekawych tras zwiedzania.
Burzliwe dzieje Grodziska, jak też okolicznych miejscowości w okresie największej świetności miasta są nierozerwalnie związane z wydarzeniami Reformacji i Kontrreformacji – tematyczne zwiedzanie miasta i bliższej okolicy musi więc w znacznym stopniu uwzględniać obiekty sakralna, takie jak zespół w Woźnikach, grodziski kościół farny czy też sam układ architektoniczny miasta powiatowego.
W dziedzinie turystyki tematycznej największa bolączką jest brak centrum informacji turystycznej, która mogłaby koordynować istniejące i powstające szlaki, jak również zapewnić turystom gotowe pakiety usług.

Turystyka industrialna
Obok własnych cennych obiektów, dodatkowym impulsem dla turystyki industrialnej w powiecie może stać się jego geograficzne położenie. Bardzo niedaleko granic powiatu znajduje się z jednej strony Narodowe Muzeum Rolnictwa w Szreniawie, przez jego teren przebiega ostatnia w Europie obsługiwana przez parowozy linia kolejowa z Poznania do Wolsztyna. Mimo istnienia zarówno linii wąskotorowej jak i Kolei Drezynowej, potencjał ten jest wykorzystywany zaledwie w części. Niedawna jeszcze przeszłość Grodziska Wielkopolskiego jako centrum produkcji znanego i cenionego piwa, jest co prawda upamiętniona w lokalnym muzeum, ale nie przekłada się niestety na jakiekolwiek atrakcje turystyczne. Jest to to na pewno dziedzina, w której można jeszcze wiele osiągnąć, zwłaszcza gdyby wysiłki te zostały skoordynowane, a turystom zaproponowano by pakiet tematyczny o profilu industrialnym. Z techniką, tym razem pożarniczą związane jest Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach, dysponujące bardzo cennymi zbiorami obiektów techniki.

Turystyka etniczna
Potencjał w tej dziedzinie jest mniejszy, głównie ze względu na zniszczenia dokonane w trakcie i tuż po II wojnie światowej. Nie istnieją już w Grodzisku cenne cmentarze żydowski i luterański. Tym niemniej w okolicy Grodziska istnieje wiele budowli powiązanych z innymi grupami etnicznymi, w tym z osadnictwem olęderskim. Dodatkowo - co wspomniano już wyżej - liczne są też dawne świątynie protestanckie, zachowane najczęściej w dobrym stanie. Przy właściwym jego wykorzystaniu, ten potencjał mógłby stać się argumentem przyciągającym tu pewną grupę turystów kulturowych. Szczególnie wiele korzyści mógłby przynieść szlak rowerowo-pieszy, eksponujący to dziedzictwo.

Turystyka archeologiczna
W powiecie znajduje się wiele pozostałości z czasów najdawniejszych, jak też reliktów grodzisk przed- i wczesnopiastowskich. Szczególnie cenne są kurhany w Lękach Małych, stanowiące unikat na skalę światową¹. Z punktu widzenia turystyki archeologicznej w Polsce to miejsce posiada bardzo znaczny potencjał, w miarę wzrostu zainteresowania tą formą turystyki kulturowej, mającą jak dotychczas w Polsce charakter niszowy, można się spodziewać większego ruchu turystów. Wydaje się że znaczenie tych obiektów już teraz predestynuje je do utworzenia przynajmniej wirtualnej trasy turystycznej.

Nasi Partnerzy