Waloryzację
przygotował: Łukasz Funka
Kategoria
I: Potencjalne cele turystyki kulturowej I.A:
Zabytki:
I.A. a)
Obiekty sakralne: Historyczny zespół sakralny dużej wielkości Z
(pierwsze dwa)
Kościół farny pw św Jadwigi w Grodzisku Wielkopolskim (6)
Mniejszy lub częściowo zachowany historyczny zespół sakralny
(pierwsze dwa)
Kościół i Klasztor Franciszkanów w Woźnikach (3)
Kościół pw św. Jadwigi w Wilkowie Polskim (3)
Inna historyczna stale dostępna świątynia innych wyznań i religii
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach – zbór protestancki z
XVIII wieku (4)
Inna świątynia innych wyznań i religii Z
Kościół poewangelicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Grodzisku
Wielkopolskim (2)
Inny
obiekt sakralny o znacznych walorach architektonicznych (pierwsze
trzy)
Kościół (drewniany) św Michała w Jabłonnej (4)
Zielęcin – kościół drewniany(4)
Kościół pw św Ducha w Grodzisku Wielkopolskim (4)
I.A. b) Zamki i pałace: Zamek lub pałac stylizowany D
(za pierwsze dwa*)
Pałac Działyńskich i Czartoryskich w Granowie (2)
Pałac w Kotowie (2)
Dwór lub inna rezydencja, miejsce ważnych wydarzeń ZD (za pierwsze trzy)
(6)
Dwór Łubieńskich w Grodzisku Wielkopolskim (dziś Muzealna Izba Tradycji
Ziemi Grodziskiej) – siedziba dowództwa frontu zachodniego powstania
wielkopolskiego (6)
Ruina historycznego zamku/grodu/pałacu D (za pierwsze trzy***)
Drużyń – wczesnopiastowski gród i kasztelania (2)
Łęki Wielkie – resztki grodziska (0)
Kamieniec
– resztki grodziska (0)
I.A.
c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne: Historyczny
zespół urbanistyczny z rynkiem, zachowany we fragmentach
(pierwsze 2)
Grodzisk Wielkopolski – zespół średniowieczno-renesansowy z dwoma
rynkami (3)
Rostarzewo – układ lokacyjny z 1752 roku, z ratuszem i zabudową (3)
Budynek
o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy**)
Ratusz
w Rostarzewie (4)
Ratusz
w Grodzisku Wielkopolskim,(4)
Neogotycki budynek starostwa i neobarokowy budynek sądu w Grodzisku
Wielkopolskim (4)
Budynek
o znacznych walorach architektonicznych Z (pierwsze trzy****)
Eklektyczna
kamienica na ul Wawrzyniaka w Grodzisku Wielkopolskim (0)
Secesyjny
dom w stylu dworku na ul Kolejowej w Grodzisku Wielkopolskim (0)
Częściowo zniszczone lub niedostępne obiekty związane z innymi grupami
etnicznymi (pierwsze dwa)
Cmentarz luterański i budownictwo olęderskie we wsi Albertowsko (1)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu krajowym ZD (pierwsze dwa*)
Grodziska
Kolej Drezynowa – unikat (7)
Historyczna funkcjonująca stale linia kolejowa lub żeglugowa (tylko za
przystanek początkowy lub końcowy danej linii)
Linia wąskotorowa Wielichowo- Stare Bojanowo (6)
Historyczna funkcjonująca sezonowo lub nieregularnie linia kolejowa lub
żeglugowa (lub przystanki pośrednie linii stałej) (za pierwszy
przystanek** )
Przystanek linii kolejowej Wolsztyn – Poznań, obsługiwanej przez
parowozy (4)
I.A.
d) Obiekty militarne: brak
Dodatkowe
punkty za obiekty dziedzictwa kulturowego: brak
Dodatkowe punkty za wszystkie miejsca lub obiekty wpisanych powyżej klas:
Za stałych przewodników miejskich oprowadzających po obiektach lub
przewodników obiektowych w j. polskim (za pierwsze pięć)
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (2)
I.B. Miejsca historyczne lub znaczące: I.B.
a) Budowle historyczne i monumenty: Monumenty
(pomniki) o znaczeniu regionalnym (do trzech)
Barokowa
figura Maryi na kolumnie – Grodzisk Wielkopolski (2)
Pomniki lub obiekty małej architektury o znaczeniu lokalnym (do trzech****)
Studnia św Bernarda, rynek w Grodzisku Wielkopolskim (1)
Pomnik kosynierów z 1848 roku – Grodzisk Wielkopolski (1)
Pomnik poświęcony Janowi Skrzypczakowi, ul 3 maja, Grodzisk Wielkopolski
(0)
Miejsca historyczne o znaczeniu międzynarodowym (do trzech)
Cmentarzysko kurhanowe Łęki Małe (8)
Miejsca
historyczne o znaczeniu krajowym (do trzech)
Wieś Drzymałowo, d. Podgradowice – miejsce protestu Michała Drzymały
(4)
Miejsca związane z biografią osób o międzynarodowym znaczeniu
(pierwsze trzy)
Rakoniewice
– miejsce pierwszej praktyki lekarskiej naukowca i noblisty R.
Kocha, (3)
Miejsca związane z biografią osób o krajowym znaczeniu
(do trzech) ZD
Wieś Drzymałowo, rodzinna miejscowość Michała Drzymały (2)
Rostarzewo – rodzinne miasto Krzysztofa Żegockiego, „pierwszego
polskiego partyzanta”, bohatera okresu Potopu szwedzkiego, starosty,
wojewody, biskupa (2)
Miejsca związane z biografią osób o regionalnym znaczeniu (pierwsze
dwa)
Śniaty – miejsce urodzenia Franciszka Ratajczaka, pierwszej
udokumentowanej ofiary Powstania Wielkopolskiego 1918/19 (1)
Miejsca związane z biografią osób innej narodowości, ważnych w
skali krajowej dla tych narodowości (za pierwsze dwa)
Grodzisk Wielkopolski –miejsce życia rabina Elijahu Guttmachera, cadyka,
uznanego komentatora Tory (2)
I.B. b)
Cmentarze historyczne Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej
w skali regionu (do trzech)
Grób podpułkownika Józefa Skrzydlewskiego i mogiła powstańców
wielkopolskich – Grodzisk Wielkopolski (1)
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch)
ZD
Cmentarz
w Grodzisku Wielkopolskim (1)
I.B. c) Budowle współczesne brak
I.C) Pojedyncze dzieła sztuki: Pojedyncze
obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Barokowa rzeźba żołnierza rzymskiego w parku w Grodzisk Wielkopolski (3)
Obraz Matki Bożej Różańcowej pędzla Bartłomieja Strobla – kościół
farny w Grodzisku Wielkopolskim (3)
I.D.
Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki) Muzea o znaczeniu
regionalnym (do
trzech)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach (5)
Muzea
o znaczeniu lokalnym (do trzech***)
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (2)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu regionalnym* (w
sumie za pierwsze trzy)
Muzealna Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim :
„Kompania obrony Narodowej Grodzisk”, „Towarzystwo czytelni ludowych w
Grodzisku”, Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa: „Samochody strażackie w
miniaturze” (2)
Lokalne izby pamięci, ogólnodostępne prywatne kolekcje pamiątek (do
trzech****)
Izba Historii Śniaty (1)
Przy wszystkich uwzględnionych powyżej muzeach i ekspozycjach
dodatkowe punkty za: Ekspozycje i prezentacje multimedialne
(do dwóch)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa:
Pracownia
Przyrodnicza (2)
Strażacy na ratunek przyrodzie (2)
Wersje obcojęzyczne ekspozycji i prezentacji multimedialnych (do dwóch)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa (EN, DE) (2)
Przewodnicy
obiektowi stali
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (2)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach (2)
Przewodnicy obcojęzyczni obiektowi stali za każdy język do trzech (1)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa (EN, DE) (2)
Mikroeventy oferowane podczas każdego zwiedzania grupowego muzeum (pierwsze
2)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa:
Strażacy na ratunek przyrodzie (2)
Prezentacje działania samochodów pożarniczych (2)
Mikroeventy dostępne na zamówienie grupowe podczas zwiedzania muzeum (za
pierwsze 2)
Muzealna Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim –
Muzealna grupa historyczna Grodzisk- rekonstrukcja: Powstanie Wielkopolskie/II
wojna światowa(1)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa – wyjazd samochodu strażackiego, pokaz
gaszenia sikawką (1)
Własny materiał informacyjny, wydany nie dawniej niż przed 5 laty
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa (2010) (1)
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (0)
Przy muzeach regionalnych i lokalnych punkty dodatkowe za: stałe godziny
otwarcia
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach (1)
pn-pt
8-15, sob-ndz 9-13
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (1)
wt-pt 8
– 15, sobota 11-14
Za każdą wystawę tematyczną stałą powyżej czterech (do
dwóch w sumie)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach (2)
Własny materiał informacyjny, opracowania mniejsze (broszury, foldery)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa (1)
Muzealna
Izba Tradycji Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim (1)
I.E.
Eventy kulturowe: 15
Regularne
eventy kultury wysokiej
o znaczeniu o znaczeniu krajowym (do dwóch)
Międzynarodowy plener malarsko-rzeźbiarski w Grodzisku Wielkopolskim (6)
Regularne
eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech)
Święto Pieczarki w Wielichowie (4)
Regularne działanie na terenie regionu grup inscenizacji historycznej
(za pierwsze dwie)
Muzealna
grupa historyczna Grodzisk (5)
I.F. Funkcjonujące zakłady przemysłowe: brak
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
Ogród przy
rezydencji, park kultywowany (za pierwsze dwa obiekty)
Rakoniewice – park krajobrazowy przy pałacu (2)
Granowo – ogród przy pałacu (2)
Park miejski duży kultywowany (pow. od 4 ha) z obiektami sztuki (za
pierwsze dwa)
Park w
Grodzisku Wielkopolskim (2)
I.H.
Szlaki kulturowe:
Przebiegające przez region materialne
lub realne szlaki turystyczne o znaczeniu regionalnym (za pierwsze
dwa)
Szlak Techniki (Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa) (3)
Materialne lub realne szlaki turystyczne w regionie (własne) (za
pierwsze trzy)
Rowerowy
Grodziski szlak Pielgrzyma (3)
Wirtualne szlaki turystyczne, przebiegające przez teren regionu (za
pierwsze trzy)
Szlak grodziskich kościółków drewnianych (2)
Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej: II.A.
Informacja turystyczna:
Przewodnicy miejscy lub terenowi na zamówienie
Muzeum Ziemi Grodziskiej w Grodzisku Wielkopolskim, obsługują miasto (3)
II.B. Infrastruktura turystyczna: Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe,
hostele, schroniska, kwatery zorganizowane – (za pierwsze dwa
obiekty każdej kategorii)
Groclin
**** ul. Sportowa 2, Grodzisk Wielkopolski (2)
BEHAPOWIEC***
ul. Nowa 27, Grodzisk Wielkopolski (2)
Motel XXI wieku ul. Poznańska 38b, Grodzisk Wielkopolski (2)
Motel – restauracja Leśna ul. Nowotomyska 141, Grodzisk Wielkopolski (2)
Inne:
Gościniec u Michała, Drzymałowo (2)
Zacisze, Czarna Wieś 20, Grodzisk Wielkopolski (agroturystyka) (2)
Restauracje z autentyczną krajową kuchnią tradycyjną (za pierwszy inny
obiekt)
„U Michała”, Drzymałowo (2)
Inne
restauracje (za pierwszy obiekt)
Restauracja
"Pepino" ul. Ks. Wawrzyniaka 19, Grodzisk Wielkopolski (1)
Bistra,
bary (za pierwszy obiekt)
Kachlicki Jan Kawiarnia – Cukiernia Przemysłowa 18 Grodzisk Wielkopolski
(1)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna: Lotnisko z połączeniami
międzynarodowymi w odległości mniej niż 50 km od centrum
regionu (1 godzina na dotarcie)
Lotnisko Ławica Poznań, 43 km. (4)
Inny*
dworzec kolejowy na
miejscu (za pierwszy)
PKP
Grodzisk Wielkopolski (2)
Dworzec autobusowy na miejscu
(za pierwszy)
PKS
Grodzisk Wielkopolski (2)
Droga ekspresowa lub droga główna krajowa w odległości mniej niż 10
km (za pierwsze dwie)
Droga Krajowa 32: Gubin – Stęszew (2)
Całodobowa oferta taxi na miejscu
"AM"
Firma Andrzej Maik Grodzisk Wielkopolski (1)
II.D.
Promocja turystyczna: Samodzielny udział regionu lub wchodzących w
jego skład miejscowości, gmin lub obiektów w światowych prestiżowych
targach turystycznych (za każde stoisko w roku do trzech)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa – ITB Berlin (2010), (3)
Samodzielny udział regionu lub innych podmiotów (jak wyżej) w
krajowych targach turystycznych* (za każde stoisko do trzech)
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa – MTT Wrocław(2010), (2)
Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego: III.A.
Instytucje Kultury
brak
III.B.
Atrakcje krajobrazowe: Jeziora (zdatne do kąpieli, dostępne) ze
szlakami pieszymi/rowerowymi (pierwszy akwen) (2)
Jezioro Kuźnickie (I klasa)- Kuźnica Zbąska (2)
Pomniki
przyrody (za pierwsze dwa)
Dąb szypułkowy przy farze w Grodzisku Wielkopolskim (1)
Buki w Kuźnicy Zbąskiej (1)
III.C.
Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna: Baseny otwarte ogólnodostępne
– (za pierwszy obiekt przy braku basenu krytego)
Ośrodek Sportu i Rekreacji - Grodzisk Wielkopolski, ul Zbąszyńska (1)
Stała oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę)
PROVIDENCE Szkoła Języków Obcych, Grodzisk Wielkopolski (2)
Stałe centra sportowe z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt)
Ośrodek Sportu i Rekreacji - Grodzisk Wielkopolski, ul Zbąszyńska,
Grodziska
Hala Sportowa, (2)
Stadiony
sportowe (za pierwszy obiekt)
Stadion
sportowy Groclin Dyskobolia w Grodzisku Wielkopolskim (1)
Szkoły i szkolenia sportowe ogólnodostępne (jeździeckie, lotnicze,
inne) (pierwsze dwa)
Jabłonna (Błońsko) - Ośrodek Jeździecki - Zagroda Pod Lipami (1)
Lodowiska
sezonowe* (za pierwszy obiekt)
Lodowisko sezonowe w Grodzisku Wielkopolskim (przy SP nr 1) (1)
Kategoria
IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową: IV.
A. Instytucje w regionie: brak
IV.B.
Oferta turystyki zdrowotnej w regionie: brak
IV.C.
Oferta turystyki biznesowej w regionie:
Obecność krajowych central wielkich firm w regionie (za pierwsze
trzy)
Inter
Groclin Auto SA (3)
IV.D.
Oferta shoppingu w regionie: Deptak
handlowy (za pierwszy)
Grodzisk
Wielkopolski (2)
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów: Istnienie
zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości
(pierwsze cztery)
Grodzisk
Wielkopolski:
1)
Betton (Francja) (1)
2)
Delligsen (Niemcy) (1)
3)
Merksplas (Belgia) (1)
4)
Dolyna (Ukraina) (1)
Suma
punktów Kategoria
I : 163 punktów Kategoria
II : 35 punktów Kategoria
III : 12 punktów Kategoria
IV : 9 punktów Łączna
suma za wszystkie kategorie: 219 punktów
Wnioski: Przeprowadzona waloryzacja potencjału
turystyczno-kulturowego Grodziska Wielkopolskiego i powiatu
grodziskiego wykazała istnienie średniego potencjału w tym
zakresie (163 punktów w kategorii I). Jest to wynik dobry, porównywalny
z sąsiadującymi powiatami o podobnej wielkości i liczbie
mieszkańców. Należy przy tym zauważyć, iż cenne obiekty są
rozrzucone po całym terytorium powiatu, z największą
koncentracją w Grodzisku Wielkopolskim i Rakoniewicach. Te właśnie
miejscowości będą zapewne najczęściej celem turysty
kulturowego. Jednakże także poza nimi znajdzie on unikatowe
obiekty i zabytki, takie jak zespól kurhanów w Łękach Małych,
czy cenny gotycki kościół w Wilkowie Polskim.
Oprócz zabytków w regionie funkcjonują ciekawe muzea, istnieje
dobra infrastruktura sportowa, a także uznane za atrakcyjny akwen
i zagospodarowane turystycznie jezioro. Gorzej wypada oferta ściśle
kulturalna, w szczególności znikoma jest liczba eventów
kulturalnych, w mieście powiatowym jedyną instytucją ogniskująca
aktywność kulturalną poza muzeum jest dom kultury.
Największym problemem - obniżającym radykalnie atrakcyjność
znacznej części obiektów z punktu widzenia turysty kulturowego
- jest dostępność obiektów, w tym przypadku właśnie ich
faktyczna niedostępność. Poprawa w tym względzie nie wymagałaby
poniesienia znaczniejszych kosztów: na chwilę obecną w większości
przypadków wystarczyłoby umieszczenie przy wejściu do takich
zabytków kontaktu do osoby, która mogłaby je otworzyć na życzenie
zwiedzających.
Ilość szlaków kulturowych przebiegających przez mikroregion
jest znikoma, funkcjonuje także tylko parę lokalnych szlaków i
tras tematycznych o charakterze wirtualnym, wyznaczonych na jego
terenie. Jednak podczas badania stwierdzono, że w trakcie
tworzenia są nowe szlaki i trasy turystyczne w regionie, zatem
ich ocena może się w niedługim czasie zmienić na korzyść
poszczególnych gmin i powiatu. Z dokumentacji wynika, że będą
to szlaki realne. Niewielkim wysiłkiem organizacyjnym i
finansowym można by podnieść ich status do rangi szlaków
materialnych i tym samym zwiększyć ich atrakcyjność. W mieście
i powiecie brakuje też informacji turystycznej, co tylko w
niewielkim stopniu rekompensują 2 info-kioski na rynku w
Grodzisku Wielkopolskim.
Ocena infrastruktury turystycznej mikroregionu wypada różnie w
odniesieniu do poszczególnych zakresów badania. I tak:
komunikacyjnie miasto powiatowe i najważniejsze atrakcje są położone
korzystnie i dysponują dobrymi połączeniami drogowymi, w tym
droga krajową, (i dodatkowo niepunktowaną w kwestionariuszu
autostradą A2, przebiegającą ok. 25km od miasta powiatowego, a
zatem minimalnie poza przyjętymi kryteriami), lotniskiem międzynarodowym
w pobliżu i z linią kolejową o ponadregionalnym znaczeniu.
Natomiast zaplecze kulinarno-gastronomiczne musi zostań ocenione
znacznie niżej. W miejscu naturalnej koncentracji popytu
turystycznego - na grodziskim rynku nie ma ani jednej restauracji,
a w pobliżu znajduje się tylko jedna. O ile istniejąca oferta
gastronomiczna zaspokoi potrzeby mniej wymagających klientów, to
brak obiektów wyższych kategorii, jak również takich dysponujących
daniami kuchni regionalnej.
W Grodzisku funkcjonuje zarówno hotel 4* jak i 3*, zarówno w
samym mieście, jak i w powiecie są także miejsca noclegowe w
agroturystyce, motelach i obiektach podobnej klasy. W całym
powiecie brakuje natomiast ekonomicznych hoteli jedno- i
dwugwiazdkowych, jak też schroniska turystycznego lub hostelu.
W powiecie, a zwłaszcza w samym Grodzisku Wielkopolskim, widoczne
jest w ostatnich latach podejmowanie licznych pozytywnych działań
proturystycznych, jednak nadal na rozwiązanie oczekuje kilka
kwestii kluczowych dla rozwoju tej dziedziny lokalnej oferty usługowej.
Wśród nich na miejscu pierwszym powinno znaleźć się
zapewnienie faktycznej dostępności obiektów zabytkowych.
Najcenniejsze kościoły można oglądać albo przez kraty, albo -
w skrajnych przypadkach - zza płotu działek, na których się
znajdują. Bez ponoszenia znacznych nakładów możliwe byłoby
także stworzenie – choćby w oparciu o personel miejscowego
muzeum – systemu koordynacji szlaków i tras turystycznych oraz
informacji turystycznej, co ułatwiłoby turystom korzystanie z
oferty i zapewne po niedługim czasie przyciągnęło ich w większej
liczbie. Zauważalny jest także brak przedsięwzięć w zakresie
promocji mikroregionu na szerszą skalę. Jednak takie działania
wymagają nie tylko dłuższej perspektywy czasowej i rozsądnego
planowania, ale zwłaszcza wcześniejszego skutecznego udostępnienia
najcenniejszych obiektów, które można by później zaoferować
do zwiedzania turystom kulturowym. Rozwiązanie pozostałych
wskazanych problemów, wiążących się z ofertę
turystyczno-kulturową (jak braki w infrastrukturze – z jednej
strony brak regionalnej restauracji czy tańszej oferty hotelowej,
z drugiej - ograniczone możliwości dojazdu koleją) wymagałoby
różnego typu działań ze strony zarówno powiatu jak i tworzących
go gmin. Na przykład w pierwszej kwestii konieczne byłoby
aktywne poszukiwanie inwestorów i stwarzanie im ułatwień lub
wspieranie ich w uzyskiwaniu subwencji. W drugiej – konieczna
jest intensyfikacja starań o zwiększenie częstotliwości ruchu
pociągów na linii Poznań-Wolsztyn- Zielona Góra, podejmowanych
w udziałem władz regionu wielkopolskiego. Jednak niezależnie od
ich kosztów i związanej z tym ograniczonej perspektywy
realizacji w krótkim czasie także te działania nie powinny być
odsuwane na czas nieokreślony, bowiem bez odpowiedniego zaplecza
trudno byłoby zatrzymać turystę kulturowego w regionie, a
jedynie ten efekt przynosi wymierne korzyści dla wszystkich.
|