Opracowała: Emilia Rudy
Pierwszy dzień
zwiedzania – miasto Oborniki Wielkopolskie
Kościół p.w.
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – Fara - ul.
Kościelna 2.
Fara to najstarszy
zachowany zabytek Obornik. Kościół został wzniesiony na przełomie XV
i XVI w. Świątynia była wielokrotnie przebudowana w wyniku licznych
zniszczeń, m.in. po pożarze miasta w roku 1814. Budowla w latach 1949
– 1951 przeszła gruntowne odnowienie. Obecnie jej bryła jest
późnogotycka, orientowana. Wieża i jej portal od strony zachodniej,
filary oraz mury obwodowe pochodzą z okresu budowy kościoła.
Przedmioty warte obejrzenia to m.in. późnobarokowy ołtarz z połowy
XVIII w., a w nim obraz Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z
przełomu XVIII – XIX w. W kościele przechowywany jest również
zabytkowy krucyfiks oraz kielichy pochodzące z XVII w. Od strony
południowej w kaplicy Matki Boskiej Różańcowej przy ołtarzu znajduje
się wczesnobarokowa płaskorzeźba Matki Boskiej Różańcowej oraz
piętnaście malowanych scen z tajemnicami różańca z II połowy XVII w.
Gminno-Powiatowa
Biblioteka Publiczna, ul.
Kopernika 10
W
budynku biblioteki znajduje się Izba Regionalna, która istnieje od
1975 r. Głównym motywem powstania izby była ochrona przed
zniszczeniem i zapomnieniem dóbr kultury oraz historii Ziemi
Obornickiej. Można tu obejrzeć m.in. zbiory paleontologiczne,
archeologiczne, etnograficzne, a także dokumenty dotyczące życia
społecznego mieszkańców gminy Oborniki.
Kościół
p.w. Św. Józefa – ul.
Lipowa 10.
Pierwotnie
ewangelicki kościół w roku 1945 został przekazany katolikom. Budowla
zbudowana na przełomie XIX i XX w. na planie o kształcie zbliżonym do
krzyża, utrzymana w stylu neogotyckim, orientowana. Świątynia jest z
zewnątrz nie otynkowana, jej zewnętrzne mury zdobią ryzality ze
strzelistymi oknami oraz symetrycznie rozlokowanymi blendami. Budowla
jest jednonawowa, z rozbudowaną częścią wschodnią, transeptem z
emporami oraz prosto zamkniętym prezbiterium. Od zachodniej strony
znajduje się piękna, wyniosła wieża z zwieńczona hełmem. Wartymi
zobaczenia są zabytkowe witraże w stylu neogotyckim pochodzące z 1910
r.
(Następnie można
przejść pod znajdujący się niedaleko obelisk bohaterów II wojny
światowej, przy parku 3 Maja)
Obiad można
spożyć w pizzerii „Zamkowa” w tym celu należy kierować
się na zachód w stronę rynku, a następnie skręcić w prawo w ul.
Zamkową 9.
Rynek
Plac
został wyznaczony i pierwotnie zabudowany po lokacji miasta, a
w 1956 r. wpisano go do rejestru zabytków. Miejsce zasługuje na
uwagę, gdyż jego kształt oraz wielkość, a także zastosowany tu rzadki
turbinowy układ ulic zostały zachowane do dnia dzisiejszego.
Cenniejsze pod względem architektonicznym są klasycystyczne oraz
secesyjne kamienice pochodzące z XIX i początku XX w. Na rynku mieści
się obecnie pomnik Jana Pawła II, kamienna fontanna oraz stylowa
pompa, na której miejscu pierwotnie znajdowała się studnia
artezyjska.
Kościół p.w.
Świętego Krzyża – ul. Czarnkowska, narożnik
ul. Obrzyckiej
Budowla wzniesiona
po roku 1766 w konstrukcji szachulcowej, orientowana. Kościół
utrzymany w stylu późnego baroku jest jednonawowy, z trójbocznie
zamkniętym prezbiterium. Nad kruchtą, w zachodniej części znajduje
się wieża ze ścianami szalowanymi deskami, zakończona barkowym hełmem
w latarnią. Wyposażenie świątyni pochodzi z okresu późnobarokowego i
rokokowego. Warta zobaczenia jest znajdująca się w ołtarzu głównym
rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, pochodząca z około XVI w. oraz
umieszczona obok klęcząca postać Marii Magdaleny z drugiej połowy
XVIII w. W ołtarzach bocznych obejrzeć można liczne późnobarokowe
obrazy.
Kolację
można spożyć w bistro
„Mania”, którego specjalnością są lekkie sałatki. Bistro
znajduje się na ul. Czarnkowskiej 42 D.
Drugi dzień
zwiedzania – Gmina Oborniki
Pałac w
Objezierzu - Zespół Szkół, Objezierze 17
Pałac w swoich
dziejach należał kolejno do kilku rodów szlacheckich, między innymi
do Turnów, Węgorzewskich i Kwileckich. Wniesiony został na przełomie
1786 – 1792, według projektu Antoniego Hoehne, w stylu
neoklasycystycznym, przebudowany w połowie XIX wieku zgodnie z
projektem Alexandre de Saint-Omer. Budowla główna o rzucie prostokąta
zostala uzupełniona dobudowanymi w latach 1905 – 1906 bocznymi
skrzydłami. Przy zewnętrznej, zdobionej ścianie znajduje się
czterokolumnowy portyk, na którym widnieje napis w języku łacińskim:
„Non nobis Domine, non nobis, sed nomino
Tuo da gloriam” w tłumaczeniu na język polski: „Nie
nam Panie, nie nam, ale imieniu Twojemu daj chwałę”. Obok
znajduje się także alegoria postaci kobiecej z krzyżem w otoczeniu
symboli militarnych oraz rolniczych. Od strony ogrodu budowlę zdobi
trójboczny ryzalit.
Na zewnętrznej
ścianie pałacu znajdują się także tablice upamiętniające pobyty tutaj
Adama Mickiewicza (1831 u rodziny Turnów) oraz Józefa Ignacego
Kraszewskiego. Krócej lub dłużej przebywali tu także inni znani
literaci: Julian Ursyn Niemcewicz, Stefan Garczyński, Władysław
Syrokomla, Wincenty Pol i Narcyza Żmichowska. Wnętrze budowli jest
zdobione zachowanymi, dekoracyjnymi elementami. Zwiedzając pałac
można obejrzeć również stałą ekspozycję historyczną. Przed pałacem
roztacza się piękny duży park o rzucie zbliżonym do trójkąta
równobocznego. Na terenie parku znajdują się drzewa - pomniki
przyrody. Na uwagę zasługuje także replika kopca Tadeusza Kościuszki,
usypanego w 1817 roku na wieść o śmierci tego polskiego bohatera
narodowego. Jako „zamek Horeszków” pałac trafił na karty
narodowej epopei „Pan Tadeusz”, a to za sprawą
rzeczywistego długoletniego sporu między rodzinami Turnów i
Kwileckich, który Mickiewicz wykorzystał jako pierwowzór wątku sporów
Horeszki z Soplicami.
Objezierze,
kościół św. Bartłomieja i św. Klemensa
Jednonawowa
świątynia z ciosów granitowych w stylu romańskim wzniesiona na
przełomie XII – XIII w. Z tego okresu pochodzą m.in. kamienie z
granitu, wmurowane w ścianę wieży, która wraz z nawą stanową
świadectwo najdawniejszego tutejszego kościoła. Obecna budowla
została wniesiona z cegły palonej około roku 1550. Posiada ona wiele
elementów w stylu romańskim, późnogotyckim oraz późnobarokowym. W
wewnątrz kościoła znajdują się płyty nagrobkowe oraz płyty epitafijne
właścicieli Objezierza z XVI w oraz płyty członków epitafijne rodziny
Turnów. Warty zobaczenia jest zabytkowy ołtarz główny z obrazem Marii
Panny nieznanego malarza z XVIII w., ołtarze boczne św. Klemensa oraz
Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus – Matka Boska Objezierska. W
południowej kruchcie mieści się kamienna późnogotycka kropielnica,
powstała prawdopodobnie z fragmentów słowiańskiego żarna.
Posiłek
można zjeść w stołówce szkolnej Zespołu Szkół. Po uzgodnieniu
istnieje także możliwość organizacji imprezy plenerowej dla grupy w
parku przypałacowym z grillem i grami zręcznościowymi.
Łukowo,
kościół św. Michała Archanioła
Kościół
drewniany, zbudowany około 1780 r. Do najcenniejszych zabytków
świątyni należy obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz figury św.
Stanisława i św. Hieronima pochodzące z XVII w. Warto zobaczyć także
figury na belce tęczowej, świecznik w kształcie putta z rogiem
obfitości, anioła z trąbą i tablicą dziesięciu przykazań oraz ambonę
i chrzcielnicę w XVIII w., ta ostatnia zrobiona w z jednego pnia. W
kruchcie kościoła mieści się tablica upamiętniająca ostatnią pasterkę
Adama Mickiewicza.
Łukowo,
Izba pamięci Adama Mickiewicza
– dom parafialny. Miejsce pamięci
znajduje się obok kościoła św. Michała Archanioła. W dniu 6 maja 2001
r. nastąpiło uroczyste otwarcie Izby. Nad wejściem do budynku
znajduje się marmurowa płaskorzeźba, przedstawiająca Adama
Mickiewicza. Do najciekawszych pamiątek związanych z poetą należą
m.in.: dzwon „Święty Franciszek”, który w 1831 r. wzywał
na pasterkę Adama i Franciszka Mickiewicza, okna witrażowe,
przedstawiające kościół, szkołę oraz spichlerz z okresu pobytu poety
w Łukowie, a także drogę wierzbową łączącą Łukowo z Rożnowem, obrazy
przedstawiające Adama Mickiewicza, monety wydane przez Narodowy Bank
Polski ku czci polskiego wieszcza. Ponadto w izbie znajduje się m.in.
wiele pozycji książkowych, opracowania, karty pocztowe, prasa,
publikacje związane z poetą.
Rożnowo,
kościół św. Katarzyny
Obecny
kościół został zbudowany przed 1798 r. Do najciekawszych zabytków
należy obraz św. Anny Samotrzeciej z XVII, umieszczony nad
tabernakulum oraz figury św. Piotra i Pawła, Jana Chrzciciela,
Zachariasza, św. Jacka, św. Rocha, św. Józefa, Jana Nepomucena z
XVIII w. Przy kościele znajduje się grób najstarszego brata Adama
Mickiewicza – Franciszka, pomnik Powstańców Wielkopolskich,
murowana dzwonnica oraz kilka drzew, pomników przyrody.
Lasy
Rożnowskie – teren
leśny w okolicy leśniczówki Rożnowo
Na
terenie sołectwa Rożnowo, w lasach rożnowskich Niemcy w latach
okupacji 1939 – 1941 wymordowali 12 000 Polaków. Na drodze
do miejsca tej masowej zbrodni znajduje się czternaście głazów „drogi
krzyżowej”. Przed mogiłami umieszczona jest kapliczka z
ołtarzem i tablicą upamiętniającą zamordowanych księży, figura z
Chrystusem pod krzyżem oraz urna zawierająca ziemię z 16 miejsc
straceń z terenów Wielkopolski.
Posiłek
można spożyć w leśniczówce Rożnowo, gdzie znajduje się miejsce
biwakowe. Istnieje także możliwość zorganizowania wycieczki wozami
konnymi (do grobów lub po Puszczy Noteckiej). Organizatorem jest
gospodarstwo agroturystyczne Bachmat.”
Trzeci dzień
zwiedzania – gmina Rogoźno
Budziszewko,
Izba pamięci Adama Mickiewicza - Szkoła Podstawowa
Izba pamięci
znajduje się w byłej sali lekcyjnej. Na wystawie można zobaczyć
szereg pamiątek związanych z Mickiewiczem, m.in.: bogaty księgozbiór
utworów poety, obrazy, rzeźby, medaliony, fotokopie, rysunki, grafiki
oraz inne przedmioty związane z epoką. Godnymi uwagi są egzemplarze
„Poezji” wydane w Paryżu w latach 1828 oraz 1899,
przekraczająca liczbę stu wydań kolekcja edycji „Pana Tadeusza”
- najstarsza z 1878 r. Warto również zobaczyć różnego rodzaju
przedmioty związane z rodziną Łubieńskich, u których poeta tutaj
gościł. Na osobną część ekspozycji składa się porcelana o tematyce
mickiewiczowskiej. W izbie można zobaczyć również zbiory zebrane w
Roku Mickiewiczowskim tj.: artykuły prasowe, foldery z wystaw,
fotografie, plakaty itp
Budziszewko,
kościół św. Jakuba Apostoła
Kościół
drewniany o rzucie krzyża łacińskiego, wzniesiony w 1755 r. W
wewnątrz świątyni zobaczyć można ołtarze oraz rzeźby w stylu
barokowym i rokokowym pochodzące z okresu budowy kościoła. W części
północnej i południowej budowli znajdują się niewielkie zakrystie.
Przy nawie od strony zachodniej mieści się wieża wraz z kruchtą w
przyziemiu. Warte obejrzenia są: barokowy ołtarz główny z
Chrystusem Ukrzyżowanym oraz lewy ołtarz boczny w stylu rokokowym,
obydwa pochodzące z drugiej połowy XVIII w. W kościele znajduje się
także alabastrowa chrzcielnica z nakryciem w kształcie korony z
krzyżem z XVIII w., dwa konfesjonały z drugiej połowy XVIII w.
oraz organy datowane na 1905 r. W tym
kościele, w dniu 26 września 1831 r. Adam Mickiewicz trzymał do
chrztu Marię Teklę Łubieńską.
Posiłek
w Gościńcu przy ulicy Gościnnej 10 w Rogoźnie
Rogoźno,
Muzeum Regionalne im. Wojciechy Dudkiewicz,
Pl. K.
Marcinkowskiego 1
Muzeum
znajduje się w zabytkowym, późnoklasycystycznym ratuszu, wzniesionym
w latach 1826 – 1828. Placówka muzealna została otwarta w
dniu 29 stycznia 1983 r. W Muzeum
znajdują się wystawy z działu historycznego, etnograficznego i
przyrodniczego.
W części
archeologicznej zobaczyć można m.in. kopię
średniowiecznego miecza, topór, kabłączki skroniowe, a także
pochodzący z okresu wczesnego Średniowiecza żelazny grot oszczepu.
Na tę ekspozycję składają się narzędzia
krzemienne, ceramika kultury pomorskiej, naszyjnik z brązu,
rekonstrukcja grobu skrzynkowego z Owieczek, a także grób skrzynkowy
z ośmioma popielnicami. Można również zobaczyć eksponaty rzymskie
tj.: nożyce i ceramikę. Późniejsze eksponaty to m.in. średniowieczne
i XVII-wieczne polskie monety. Ponadto zamieszczone są tablice
dydaktyczne, wykaz stanowisk archeologicznych miasta i gminy, a także
zdjęcia obrazujące wybrane stanowiska. Uzupełnieniem ekspozycji są
dokumenty, fotografie z czasów powstań narodowych, kolekcje związane
z ważnymi dla Rogoźna i okolic osobowościami, zabytkowe dokumenty,
prasa oraz pamiątki związane z Bankiem Ludowym.
Na stałą wystawę
etnograficzną składają się naczynia drewniane i gliniane, sprzęty
drewniane, mosiężne, przedmioty związane z higieną, gospodarstwem
domowym, pszczelarstwem oraz elementy ludowego stroju.
Wystawa przyrodnicza
prezentuje elementy związane z zoologią (fauna - kręgowce,
bezkręgowce) paleontologią (skamieniałości roślin, zwierząt) i
geologią (skały, minerały).
Rogoźno,
kościół Św. Wita, ul. Kościelna 10,
Kościół wzniesiony
około roku 1526. Nawę główną i prezbiterium pokrywa sklepienie
gwieździste, w nawach bocznych krzyżowe, zakrystię i skarbiec:
sklepienie kolebkowe. W łuku tęczowym znajduje się krucyfiks z XVII
w. W roku 1862 została dobudowana kruchta z płaskim sklepieniem.
Wystrój kościoła pochodzi z przełomu XVIII i XIX w. Warte obejrzenia
są; czteroskrzydłowy ołtarz główny w stylu neogotyckim z 1897 r.,
ołtarz boczny w stylu późnobarokowym, chrzcielnica gotycka pochodząca
z pierwszej połowy XV w. wraz z enkolpionami z XII w., rzeźba
Chrystusa Frasobliwego z XVI w.
Wełna,
kościół pw. Podwyższenia Krzyża
Drewniana
świątynia należy do najcenniejszych zabytków sakralnych ziemi
obornickiej. Wzniesiono ją na planie krzyża łacińskiego. Wnętrze
zostalo ozdobione XVIII-wieczną polichromią, dziełem znanego
poznańskiego artysty barokowego i franciszkanina, Adama Swacha.
Iluzjonistyczna polichromia tworzy w niewielkiej drewnianej budowli
złudzenie monumentalnej architektury murowanej. Malowidła o tematyce
religijnej umieszczono przy tym nie tylko na ścianach, ale także na
ołtarzach, stallach, ambonie, konfesjonałach, a nawet na drzwiach
zakrystii. Kościółek był miejscem zaślubin Jozefa Wybickiego, autora
słów hymnu narodowego, z Esterą Wierusz-Kowalską.
Jaracz,
Muzeum Historii Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego,
Muzeum
jest oddziałem Muzeum Narodowego Przemysłu Rolno-Spożywczego w
Szreniawie, Placówka
otwarta w 1981 r., mieści się nad rzeką Wełną, na wschodnim skraju
Puszczy Noteckiej. We wrześniu 1995 r. wraz z uruchomieniem jazu
przez młyn zaczęła przepływać woda. Od 1994 r. na jazie przelewowym
działa elektrownia wodna. Odwiedzający mają możliwość zwiedzenia:
„Stajni przymłyńskiej”, „Młynu wodnego –
muzeum”, „Domu młynarza” oraz terenu muzeum. W
stajni przymłyńskiej mieści się ciekawa ekspozycja z dziedziny
historii młynarstwa. Ponadto umieszczono tu interaktywne stanowisko,
dzięki któremu zwiedzający mogą spróbować swoich sił w tradycyjnym
mieleniu zboża na mąkę lub kaszę. Młyn wodny, powstały około 1871 r.
wraz z stajnią przymłyńską obecnie pełni zadania ekspozycyjne. W
muzeum na dwóch piętrach oprócz typowego wyposażenia swoje miejsce ma
także ekspozycja przemysłowej techniki młynarskiej. Znajdujące się w
młynie maszyny i narzędzia pochodzą w większości z lat dwudziestych
XX w. Zwiedzając muzeum można zobaczyć m.in.: maszyny czyszczące i
mielące zboże, odsiewacze do mąki, maszyny i urządzenia do mieszania
mąki, a także drobniejszy sprzęt jak: wagi dziesiętne z odważnikami,
wózki do transportu worków, łopaty drewniane, skrzynie na mąkę oraz
oskardy do kucia kamieni młyńskich.
W
XIX - wiecznym domu młynarza znajduje się interesująca wystawa
obrazująca rozwój młynarstwa w Polsce pt. "Historia społeczno -
gospodarcza młynarstwa". Godne uwagi są także umieszczone tu
modele wiatraków w skali 1:40. Na terenie Muzeum istnieje możliwość
zorganizowania biesiady przy ognisku
i grillu. Dla grup organizuje się
lekcje pokazowe „Od ziarenka do bochenka”. Młodzież i
dzieci mają w ich trakcie okazję przygotować mąkę na zabytkowych
żarnach, zagnieść ciasto i je upiec w piecu, a następnie spożyć.
Zawieziemy Was tam!
|