Franciszek Mróz
Historia szlaku św. Jakuba Camino Polaco (odcinek „Suwalszczyzna” oraz „Warmia i Mazury”: Dusznica – Olsztyn)
W ostatnim dwudziestoleciu w Europie obserwuje się renesans wędrówek - pielgrzymek średniowiecznymi szlakami
pielgrzymkowymi (Camino de Santiago, Via Francigena, Cammino di Assisi, Droga św.
Olafa, Droga św. Marcina z Tours). Największą popularność zyskał sobie szlak pątniczy prowadzący do grobu
św. Jakuba Starszego Apostoła w Santiago de Compostela. Szlak ten został w 1987 r. uznany przez Radę
Europy za pierwszy Europejski Szlak Kulturowy, a w 1993 i 2015 r. (na terytorium Hiszpanii) oraz w 1998
r. (na obszarze Francji) wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.
Rozwój Drogi św. Jakuba w Europie Zachodniej nastąpił dzięki inicjatywom podejmowanym przez szereg instytucji
na szczeblu międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym, jak również działaniom podejmowanym przez
bractwa św. Jakuba, duszpasterzy, stowarzyszenia i grupy przyjaciół Camino de Santiago.
W 2003 roku europejska sieć Camino de Santiago dotarła do granicy niemiecko-polskiej w Görlitz/Zgorzelcu.
W drugiej połowie 2004 roku na forum internetowym portalu "Polskiego Klubu Camino de Santiago"
(www.santiago.defi.pl) zaprezentowano plan wytyczenia pierwszego odcinka Drogi św. Jakuba w Polsce. Pomysłodawcą
szlaku, który otrzymał nazwę Droga Polska (Camino Polaco) był Włodzimierz Antkowiak - autor
jednej z pierwszych współczesnych polskich relacji z pielgrzymki do grobu św. Jakuba. Projekt zakładał
oznakowanie szlaku Jakubowego, którego trasa prowadziłaby z Ogrodnik przez Olsztyn, Toruń, Gniezno, Poznań
do granicy polsko-niemieckiej w Słubicach. Prace nad odtworzeniem Drogi Polskiej podjęli członkowie
Stowarzyszenia na rzecz Ratowania Zabytków Kultury Europejskiej w Polsce - organizacji pozarządowej zarejestrowanej
w 2005 roku w Toruniu. Projekt ten jednak, ze względu na wiele przyczyn, m.in. znacznej odległości od
już istniejących europejskich odcinków Camino, musiał czekać ponad rok na realizację.
Pierwszy, 20-kilometrowy odcinek Drogi Polskiej prowadzący z katedry pw. św. Jakuba w
Olsztynie do sanktuarium maryjnego w Gietrzwałdzie został otwarty 25 lipca 2006 roku. W kwietniu 2007
roku odcinek ten został przedłużony do kościoła św. Jakuba w Toruniu, zaś w 2009 roku do Trzemeszna.
Od kwietnia 2007 roku prace nad oznakowaniem szlaku przejęła Międzynarodowa Agencja Poszukiwawcza (MAP)
z siedzibą w Toruniu.
Kolejne odcinki Drogi Polskiej: "Suwalszczyzna" oraz "Warmia i Mazury" zostały otwarte w
2011 roku. Odcinek o nazwie "Suwalszczyzna" rozpoczyna się przy granicy polsko-litewskiej w Dusznicy
i biegnie przez Sejny, Krasnopol, Wigry, Suwałki do Bakałarzewa (około 120 km). Drugi odcinek "Warmia
i Mazury" prowadzi z Bakałarzewa przez Olecko, Kruklanki, Giżycko, Gierłoż, Kętrzyn, Świętą Lipkę, Reszel,
Lutry, Wipsowo, Barczewo do Olsztyna (193 km), gdzie łączy się z odcinkiem Camino Polaco: Olsztyn
- Brodnica - Toruń - Trzemeszno (336 km). Łączna długość Drogi Polskiej z Ogrodnik do Trzemeszna
wynosi 651 km. Przedłużeniem Drogi Polskiej są kolejne Szlaki Jakubowe: Droga św. Jakuba "Szlak
Piastowski" (Mogilno - Trzemeszno - Niechanowo - Gniezno), Lubuska Droga św. Jakuba (Murowana
Goślina - Słubice), Wielkopolska Droga św. Jakuba (Gniezno - Poznań - Lubiń - Głogów) i Dolnośląska
Droga św. Jakuba (Głogów - Jakubów - Zgorzelec).
Warto zaznaczyć, że w latach 2005-2017 w Polsce wytyczono i oznakowano 36 odcinków Drogi św. Jakuba,
które w sumie tworzą sieć o długości ponad 6 660 km szlaku (stan na 1 marca 2018 r.). Polskie odcinki
Camino de Santiago tworzą obecnie sieć najdłuższego, oznakowanego szlaku zarówno pielgrzymkowego.
Drogi św. Jakuba w Polsce włączone w europejską sieć Szlaków Jakubowych łączą granice Polski z: Litwą
(Droga św. Jakuba Camino Polaco), Ukrainą (Droga św. Jakuba Via Regia), Słowacją (Beskidzka
Droga św. Jakuba), Republiką Czeską (Beskidzka Droga św. Jakuba, Kłodzka Droga św. Jakuba,
Nyska Droga św. Jakuba i Żytawska Droga św. Jakuba), Niemcami (Dolnośląska Droga św.
Jakuba, Droga św. Jakuba Via Regia, Lubuska Droga św. Jakuba i Pomorska Droga św.
Jakuba), oraz z Rosją - Obwodem Kaliningradzkim (Pomorska Droga św. Jakuba).
Kluczowym elementem w wytyczeniu i oznakowaniu Drogi św. Jakuba Camino Polaco z Dusznicy do Olsztyna
był przebieg średniowiecznego szlaku handlowego. Szlak został oznakowany w znacznej części wzdłuż dróg
gruntowych lub twardych, a także duktów leśnych. Oznakowanie szlaku na odcinku z Dusznicy do Olsztyna
wykonał w latach 2008-2011 Bogdan Czarniawski z Bractwa Pielgrzymkowego św. Jakuba w Kętrzynie. Z kolei
prezes Bractwa - Józef Banaszuk wykonał dokumentację wykonanych prac i uzyskał zgodę na znakowanie szlaku
od zarządców dróg, władz samorządowych gmin oraz nadleśnictw. Kamienie św. Jakuba oraz tablice informacyjne
nt. Camino Polaco zostały postawione przez członków Bractwa Pielgrzymkowego św. Jakuba w Kętrzynie.
Uroczystości otwarcia Drogi św. Jakuba CaminoPolaco - "Suwalszczyzna" oraz "Warmia i Mazury"
odbyły się 25 lipca 2011 r. Patronat nad uroczystością objęli: arcybiskup Wojciech Ziemba - metropolita
warmiński oraz biskup Jerzy Mazur - ordynariusz diecezji ełckiej.
|