Recenzje

Mateusz Kawa

Recenzja: Przewodnik ksenofoba. Francuzi

     „Przewodnik ksenofoba. Francuzi” wydawnictwa finebooks nie jest typowym przewodnikiem, dzięki któremu poszerzymy swoją wiedzę krajoznawczą i dowiemy się o walorach kulturowych oraz przyrodniczych danego regionu. Nie jest to, także forma albumu ze zdjęciami, gdyż fotografii w tej książce nie ma. Co zatem kryje się pod nazwą serii „Przewodnik ksenofoba”? Otóż, spojrzenie na wybrane narody z przymrużeniem oka. Pełne humoru i dystansu fakty, mity, a także anegdoty. To lekka lektura dla tych, którzy chcą poznać mentalność wybranej kultury, a nie skupiać się na klasycznie napisanych przewodnikach, będących zlepkiem suchych danych i informacji. 
     Finebooks jest marką handlową Grupy Wydawniczej Adamantan s.c. Specjalizuje się głównie w literaturze dla dzieci. Drugim obszarem działalności jest, właśnie seria „Przewodników ksenofoba”, która zyskuje coraz większą popularność i osiąga dobre wyniki sprzedażowe. 
     Autorami „Przewodnika ksenofoba. Francuzi” są mieszkający w Wielkiej Brytanii Nick Yapp i Michel Syrett. Ten pierwszy, był kiedyś nauczycielem, ale postanowił zająć się swoją pasją i w ten sposób został pisarzem i radiowcem. Kocha Francję, ale potrafi spojrzeć na nią, zarówno, jako zagraniczny turysta, jak i człowiek, który spędził w niej wiele lat swojego życia. Z kolei, w żyłach Michela Syretta płynie francuska krew, gdyż jego matka jest Francuzką. Syrett jest komentatorem biznesowym, wykładowcą i dziennikarzem, który regularnie przyjeżdża do Francji, ponieważ jego francuska dusza, ciągnie go do powrotu w matczyne rejony. 
     Serię „Przewodników ksenofoba” tworzą ludzie, w jakimś stopniu, związani z konkretnym krajem, co sprzyja autentyczności w prezentacji realiów panujących w tych państwach. O Izrealu pisze Ben Zeev Aviv, o Chinach Zhu Song, a o Francji wspomniani wcześniej Yapp i Syrett. 
     Każda z części „Przewodnika ksenofoba” podzielona jest na osiemnaście rozdziałów, skupiających się między innymi na tożsamości narodowej, postawach i wartościach, sposobach spędzania wolnego czasu, czy też na stosunku do higieny osobistej. Zyskujemy, dzięki temu, informacje o dorobku niematerialnym danej kultury. Oczywiście, autorzy nie zapominają o kulturze materialnej, ale nie stanowi ona podstawy całego przewodnika. 
     „Przewodnik ksenofoba. Francuzi” podtrzymuje stereotypy związane z tą narodowością, ale także je łamie. Jedne rzeczy zaskakują, drugie bulwersują, a jeszcze inne potwierdzają i uzupełniają zdobytą wcześniej wiedzę. Niezmienny jest na pewno stosunek Francuzów do samych siebie. To naród narcystyczny, uznający się za lepszy od pozostałych. Ma to swoje potwierdzenie w niektórych kwestiach, takich jak liczba zdobytych nagród Nobla, piękno języka czy też szyk i elegancja, lecz niekiedy bywa zgubne dla typowego, francuskiego myślenia. Ich etnocentryzm nie jest dobrą postawą, z której warto brać przykład. Trzeba dać szansę innym, obcym kulturom, tak jak dajemy szansę Francuzom. Chcemy poznawać ich historię, architekturę, ludność, nie zamykając się na to, co nowe. 
     Wspólna praca Nicka Yapp’a i Michela Syrett’a przyczyniła się do powstania, przewodnika po mentalności francuzów w pigułce. Jest to ciekawy zbiór informacji i wskazówek dla wybierających się na dłużej do Francji, gdyż można poznać to, czego krótkoterminowy turysta nie jest w stanie, w pełni dostrzec. I tutaj przychodzi na myśl teoria góry lodowej Scheina. Nie skupiamy się na tym, co widoczne gołym okiem, czyli wierzchołku lodowca, a na tym, co kryje się pod powierzchnią wody, a więc na elementach kultury, wymagających większego zaangażowania poznawczego, a także czasu. To książka dla tych, którzy mogą porównać swoje doświadczenia ze spostrzeżeniami, zawartymi w tym przewodniku. Dla laika będzie to przyjemna lektura, napisana z poczuciem humoru, ale raczej niezachęcająca do odwiedzenia kraju Napoleona. Jest to alternatywa dla tradycyjnych przewodników, dzięki której, można poznać inną, oryginalną formę poznawania kultury wybranych narodów.