wrzesień, 2022

Od dziedzictwa niematerialnego do produktu turystycznego – o autentyczności w turystyce kulturowej

Autor: Sylwia Kaczmarek i Armina Kapusta

Dziedzictwo niematerialne to pamięć o przeszłości, reinterpretowana i przekształcana przez kolejne pokolenia. Jest ewolucyjnym procesem nie tylko podtrzymywania tradycji, ale również wzbogacania ich o nowe wartości. Unikatowość, oryginalność to cechy, które mogą decydować o zainteresowaniu turystów, jednakże specyfika obrzędów, zachowań sprawia, że nie są one klarowne i zrozumiałe, wymagają translacji i przekazania w innej, przystępniejszej formie. Możliwości poznania są również uwarunkowane cechami miejsca, w których doświadczać można przejawów kultury niematerialnej oraz sposobami jej popularyzowania.

Obcowanie z autentycznym dziedzictwem niematerialnym wiąże się często z niezrozumieniem bez odpowiedniego przygotowania teoretycznego, a w wielu przypadkach ograniczone jest czasowo. Ponadto, hermetyczność społeczności kultywujących tradycje sprawia, że udostępnienie ich na potrzeby turystyki masowej skłania do ich reprodukowania w formie produktu turystycznego. W tym kontekście zastanawiać może, czy podróżnym prezentowane jest autentyczne dziedzictwo niematerialne, czy też jego turystyczna adaptacja oraz czy w turystyce wystarczające jest obcowanie z kulturą niematerialną, czy też kluczowe są jej materialne przejawy.

W artykule, na podstawie wybranych przykładów z krajów europejskich, zaprezentowano krytyczną analizę istniejących koncepcji przekształcania dziedzictwa niematerialnego, obecnego w przestrzeni kulturowej w terenach miejskich i pozamiejskich, w produkt turystyczny. Kontekst rozważań stanowiła problematyka definiowania dziedzictwa niematerialnego oraz jego ochrony, a także zagadnienie autentyczności w turystyce kulturowej opartej na dziedzictwie niematerialnym z uwzględnieniem teorii spektaklu i interpretacji semiotycznej.

Tagi: