Powiat brodnicki jako destynacja turystyki kulturowej
Autor: Monika Zdziech i Przemysław CharzyńskiTurystyka przyrodniczo-kulturowa
Powiat brodnicki charakteryzują przede wszystkim bogate zasoby i walory przyrodnicze. Dominującym elementem krajobrazu omawianego regionu są liczne jeziora (np. największe Wielkie Partęczyny o powierzchni 340 ha, Bachotek, Zbiczno), lasy, a także formy polodowcowe takie jak wysoczyzny morenowe. Tereny powiatu należą do cennych pod względem środowiska przyrodniczego obszarów województwa kujawsko-pomorskiego. Przez powiat przepływa rzeka Drwęca, której dolina w sieci ECONET stanowi korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym. Obszar doliny Drwęcy jest również cenny pod względem historyczno-kulturowym. Rzeka wykorzystywana była jako szlak wodny, z którego korzystali Prusowie, a także Zakon Krzyżacki. W powiecie brodnickim występują liczne formy ochrony przyrody: parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, pomniki przyrody i inne użytki ekologiczne. Malownicze tereny wymienionych obszarów, a w szczególności Brodnickiego Parku Krajobrazowego oraz Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego utworzone zostały z myślą o ochronie walorów o wysokich wartościach przyrodniczych, krajoznawczych i kulturowych. Na terenach objętych ochroną dopuszczone są niekolizyjne formy turystyki takie jak spływy kajakowe czy wędrówki piesze. Organizowane są też wydarzenia, podczas których można zwiedzać region z wykwalifikowanym przewodnikiem. Ten typ podróży może mieć charakter przyrodniczo-studyjny, który charakteryzuje wieloaspektowość, gdzie głównym celem wycieczki jest przyroda, ale na ich trasie występują też inne ciekawe obiekty będące obiektem zainteresowania różnych typów turystyki kulturowej [Mikos von Rohrscheidt, 2010, s. 135]. Przykładem takiego obiektu może być dziewiętnastowieczny młyn i tartak w Gaju-Grzmięcej. Turystykę przyrodniczo-kulturową wyróżnić mogą też obiekty pośrednio związane z przyrodą takie jak muzea i wystawy przyrodnicze. W Brodnicy, w budynku zabytkowego spichlerza mieści się Centrum Edukacji Ekologicznej. Znajdujące się tam wystawy ukazują lokalne środowisko przyrodnicze, skutki działalności człowieka – zmiany i zniszczenia środowiska naturalnego, jakie nastąpiły wraz z rozwojem cywilizacyjnym, jednocześnie wskazując rozwiązania dla naprawy lub minimalizowania szkód. Ekspozycje obejmują region brodnicki jak i pozostałe regiony województwa kujawsko-pomorskiego. Na terenie powiatu funkcjonuje też Ośrodek Edukacji Przyrodniczej „Wilga” w Górznie zajmujący się organizacją warsztatów ekologiczno-przyrodniczych, zielonych szkół, szkoleń i konferencji. W miejscowości Grzmięca zlokalizowana jest siedziba Brodnickiego Parku Krajobrazowego, gdzie mieści się sala edukacyjna.
Turystyka religijna i pielgrzymkowa
W powiecie brodnickim znajduje się wiele obiektów sakralnych. Ważnym z punktu widzenia turystyki religijnej może być diecezjalne sanktuarium wyciszenia i nadziei im. bł. Marii Karłowskiej w Jabłonowie Pomorskim. Zostało ono ustanowione 11 czerwca 1997 r. dekretem biskupa toruńskiego Andrzeja Suskiego (diecezja-torun.pl). Tutaj też znajduje się Dom Generalny Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, którego założycielką była bł. Maria Karłowska. W sanktuarium mieści się grobowiec, relikwiarz i sala pamięci błogosławionej. Do ciekawych obiektów sakralnych regionu należy z pewnością szereg gotyckich kościołów takich jak Kościół św. Katarzyny w Brodnicy, Kościół św. Jakuba w Bobrowie, Kościół sw. Jakuba Apostoła w Żmijewie, kościół p.w. wniebowzięcia NMP w Osieku Rypińskim czy Kościół Jana Chrzciciela w Nieżywięciu. Niektóre z nich znajdują się w kanonie Odznaki Krajoznawczej Województwa Kujawsko-Pomorskiego (http://www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl/spis/sacrum.htm). Na uwagę zasługują też drewniane kościoły: Kościół św. Marcina w Grążawach i Kościół Wszystkich Świętych w Brzoziu. Wymienione kościoły nie zaliczają się do obiektów o krajowym znaczeniu, jednakże często posiadają cenne elementy wyposażenia. Istotne w rozumieniu turystyki pielgrzymkowej jest położenie powiatu na jednym z najsławniejszych szlaków pielgrzymkowych – Camino de Santiago – Drodze Św. Jakuba. Część szlaku w obrębie powiatu brodnickiego, która przechodzi między innymi przez Bachotek, Brodnicę i Mszano o nazwie Camino Polaco prowadzi przez drogi gruntowe i leśne, malowniczo położone na terenie pojezierza brodnickiego. Pielgrzymi, którzy poruszają się wspomnianym szlakiem odbywają wędrówkę również wśród zabytków, co daje im możliwość wzbogacenia się nie tylko duchowego, ale i kulturowego.
Turystyka eventowa
W podkategorii „Eventy kulturowe” powiat brodnicki uzyskał 27 punktów, a wynik ten jest drugim najwyższym spośród pozostałych grup. Można tym samym twierdzić, że powiat ten ma duży potencjał rozwoju turystyki poprzez organizację, realizację i promocję eventów kultury wysokiej i masowej. Wśród eventów kultury wysokiej w regionie wyróżnić można wydarzenie, którego odbiorcami mogą być osoby interesujące się muzyką. Wspomnianą imprezą jest Brodnica ClassiX. Event gromadzi artystów oraz pasjonatów muzyki klasycznej i jazzowej, jest miejscem spotkań wybitnych polskich muzyków. W marcu 2020 roku miała odbyć się druga edycja festiwalu. Została przeniesiona na późniejszy termin z powodu epidemii koronawirusa. Nowy termin festiwalu ustalono na październik 2020 roku. W powiecie odbywa się wiele wydarzeń kultury masowej o znaczeniu regionalnym. Wśród eventów wyróżnić można Ogólnopolski Festiwal „BUT” Brodnicka Uczta Teatralna, w którym goszczą grupy teatralne z całej Polski. W roku 2019 odbyła się czternasta edycja festiwalu. Wydarzenie odbywa się w Brodnickim Domu Kultury, a nagrody przyznawane są w kategoriach teatr młodzieżowy oraz teatr studencki. Kolejnym wydarzeniem jest Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego w Brodnicy, który w 2020 odbywa się po raz trzynasty. Wśród eventów mające miejsce w powiecie brodnickim można wyróżnić też Festiwal Piosenki „Wspomnień Czar” w Świedziebni (10 edycja w kwietniu 2019 r.) i Rap&Reggae Night w Brodnicy (8 edycja w sierpniu 2019r.) Wartym wspomnienia eventem jest „Święto Miodu” w Bartniczce, podczas którego można zakupić produkty związane nie tylko z miodem, ale i regionalne przysmaki. XI edycja odbyła się w czerwcu 2019 roku. Na terenie mikroregionu brodnickiego funkcjonuje grupa inscenizacyjna „Fundacja Brama Epok”, której głównym celem i założeniem jest edukowanie dzieci i dorosłych w dziedzinach nauk historycznych oraz dziedzictwa kulturowego poprzez między innymi żywe lekcje historii w postaci inscenizacji i rekonstrukcji.
Tagi: 2020-04, powiat brodnicki