|
Agnieszka Lisowska, Agnieszka Wieszaczewska
Analizowany obszar jest specyficzny pod względem historycznego wykorzystania przyrody przez człowieka.
Znakomite położenie komunikacyjne jak również budowa geologiczna obszaru to największe atuty regionu.
To właśnie one pozwoliły na gospodarczy rozwój, a co za tym idzie osadnictwo i w rezultacie wytworzenie
określonej kultury. Wydaje się jednak, że powiat pomimo wielu walorów o dużym znaczeniu nie wykorzystuje
ich w pełni, dlatego przy obecnym stanie zagospodarowania można byłoby mówić zasadniczo o rozwoju dwóch
form turystyki kulturowej. Z uwagi na liczne obiekty sakralne, jak i inne zabytki związane z tą tematyką
można mówić o zaczątkowej ofercie turystyki religijnej (bez pielgrzymkowej) oraz turystyki industrialnej,
co związane jest z obecnością na obszarze powiatu licznych wyrobisk, częściowo także już zamkniętych.
Docelowo mogą one też stanowić potencjalnie ciekawe obiekty obserwacji dla uczestników podróży naukowych
(np. seminaryjnych).
Turystyka (post)industrialna i kulturowo-przyrodnicza
Obie te formy w analizowanym powiecie posiadają wspólną grupę potencjalnych walorów. Bogactwo regionu
w obiekty takie jak wyrobiska - kamieniołomy, czyni go szczególnie atrakcyjnym dla osób interesujących
się tematyką nauk przyrodniczych, w tym geologii, a także historią wydobycia surowców. Należy w tym kontekście
zauważyć, że nigdzie w Polsce nie mamy do czynienia z tak dużą koncentracją różnorodnych skał oraz minerałów,
z drugiej strony nieczynne kopalnie, wyrobiska, kamieniołomy są najbardziej charakterystycznym elementem
krajobrazu regionu. Te obiekty pod względem zainteresowania poszerzeniem wiedzy w zakresie geologii mają
unikatowe walory. Do najważniejszych należy zaliczyć kamieniołomy w Jegłowej, jak również nieczynne obecnie
na Kryształowej Górze. (są to jedyne w Polsce miejsca występowania naturalnych kryształów górskich w
znacznej koncentracji). Do ciekawych tego typu obiektów należeć będą również wyrobiska w okolicy Gębczyc
(sześć wyrobisk). Są one atrakcją ze względu na występowanie tam wapieni, jak również ze względu na unikalny
przykład architektury przemysłowej, jaką stanowią dwa zachowane piece do wypalania wydobytego już surowca
(tzw. wapienniki). Ponadto jest to jedyne miejsce w Europie Środkowej, gdzie spotkać można pomarańczowe
kryształy granatów o znaczeniu jubilerskim. Kamieniołomy stanowią wspaniałe miejsce dla poszerzania wiedzy
z zakresu geologii obszaru, jednakże stanowią również swego rodzaju atrakcję dla innych form turystyki.
W przypadku powiatu strzelińskiego odpowiednie zagospodarowanie nieczynnych wyrobisk mogłoby poszerzyć
ofertę turystyczną obszaru. W planach władz regionu jest stworzenie lokalnego szlaku kamieniołomów, co
jednak do chwili obecnej nie zostało zrealizowane na poziomie systemu realnego.
Turystyka religijna
Mianem turystyki religijnej określać należy te podróże, które podejmowane są z motywów religijnych lub
też poznawczych, a ich głównym celem są miejsca związane z historią religii, miejsca kultu religijnego
oraz wydarzenia religijne. W jej ramach natomiast można jeszcze wyodrębnić turystykę religijno- pielgrzymkową
oraz kulturowo- religijną (definicja za A. Mikos von Rohrscheidt). W przypadku powiatu strzelińskiego
istnieje potencjalnie ograniczona oferta turystyki kulturowo- religijnej, która byłaby ukierunkowana
na odwiedzanie miejsc związanych z historią religii oraz miejsc kultu religijnego. W tym sensie podróże
do Ziemi Strzelińskiej interesować będą głównie ze względu na motywację religijno- poznawczą lub też
poznawczą. Spora grupa ciekawszych świątyń i innych zabytków o charakterze religijnym stanowi relatywnie
atrakcyjną grupę atrakcji dla rozwoju tej formy turystyki. W regionie znajduje się kilka cennych architektonicznie
budowli, wśród których można wymienić m.in.: kościół parafialny p.w. św. Podwyższenia Krzyża Świętego
z barokowym wyposażeniem i dzwonnicą czy kościół filialny p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej Żeleźniku z
malowanym stropem belkowym oraz barokowym ołtarzem głównym. Dla turystów ciekawych miejsc kultu religijnego
i innych z nimi związanych atrakcyjne będą również epitafia czy płyty nagrobne towarzyszące obiektom
sakralnym. do najcenniejszych z tej grupy walorów należy zaliczyć epitafia oraz płyty nagrobne przy kościele
w Żelowicach, (najstarsze z 1304 r.). W innych kościołach znajdujących się na obszarze powiatu znajdują
się cenne tablice nagrobne (m.in.: w Przewornie, Strzelinie, Zarzycy, Żeleźniku).
Na uwagę w kontekście religijnym zasługują także cmentarze Braci Czeskich. Do dziś zachowały się pozostałości
po dawnym cmentarzu Braci Czeskich w Strzelinie w postaci epitafiów w języku czeskim.
Do charakterystycznych dla średniowiecznego prawa konsekwencji popełnienia zbrodni należało ustawienie
przez przestępcę krzyża w miejscu, w którym dokonał haniebnego czynu. Dolny Śląsk jest obszarem, gdzie
występuje znaczne natężenie występowania krzyży pokutnych. Na obszarze powiatu również można spotkać
tego rodzaju obiekty, do najciekawszych z nich zalicza się unikatowy cygański krzyż usadowiony niedaleko
najwyższej kulminacji Wzgórz Strzelińskich- Gromnika.
|
