Szymon Czajkowski
Wyniki analizy Pętli wielkopolsko-lubuskiej Szlaku Cysterskiego w Polsce pod kątem jego atrakcyjności
względem turystyki kulturowej wskazują, iż jest to potencjalnie bardzo interesujący produkt turystyczny.
Tak samo jak pozostałe pętle szlaku, jego omawiana część posiada szereg atutów w kontekście zainteresowań
różnych form turystyki kulturowej. Poniżej wymieniono te z nich, z którymi w świetle oceny oferta szlaku
wydaje się najściślej powiązana, wraz z przykładami obiektów.
Turystyka pielgrzymkowa i religijna. Niektóre z obiektów szlaku mają status sanktuaria. Sam ten
fakt, sprawia iż te ośrodki cieszą się duża popularnością wśród osób, które są motywowane z pobudek religijnych.
Ponadto, charakter szlaku wskazuje, iż jego bezdrożami będą podróżowały przede wszystkim te osoby, które
są zainteresowane dziejami monastyzmu w Wielkopolsce. Nie ma większych trudności ze zwiedzeniem klasztorów
w Lądzie, Paradyżu czy w Obrze, funkcjonujących jako domy zakonne. Znacznie większym problemem jest turystyczna
dostępność szeregu mniejszych a cennych obiektów funkcjonujących jako wiejskie świątynie. Po rozwiązaniu
tego problemu (por. wnioski) atrakcyjność turystyczna szlaku jako całości dla tej formy turystyki znacznie
wzrośnie.
Turystyka historyczna i "turystyka żywej historii". Obiekty wielkopolsko-lubuskiej pętli szlaku
cysterskiego są niewątpliwie istotnymi ośrodkami pod kątem ich znaczenia dla dziejów tego regionu. Przykładem
jest choćby Łekno w którym swoją siedzibę miało nie tylko najstarsze opactwo cysterskie w Polsce, ale
wcześniej funkcjonował także ważny także piastowski gród z okresu formowania się polskiej państwowości.
Obiekty wielkopolsko-lubuskiej pętli szlaku są także związane z licznymi atrakcjami w ramach ruchu animacji
historii. Festyny i jarmarki tematyczne, organizowane m. in. w Lądzie oraz Wągrowcu nawiązują bezpośrednio
do tradycji cysterskiej poszczególnych gmin, ale jednocześnie uobecniają także ich wkład w potencjał
i dzieje regionu. Festiwal Muzyka w Raju przyciąga natomiast osoby fascynujące się muzyką dawną
mogłyby być przy tej okazji zainteresować się również innymi obiektami szlaku.
Turystyka edukacyjna. W ramach szlaku wycieczki szkolne oraz wycieczki edukacyjne dla dorosłych,
na przykład w ramach edukacji regionalnej mogłyby odbywać się po trasach zabytków sztuki sakralnej najwyższej
klasy, kierować się chociażby ku posiadającemu status Pomnika Historii opactwu w Lądzie. Z drugiej strony,
postulowany rezerwat archeologiczny w Łeknie mógłby w doskonały i ciekawy sposób animować edukację wśród
najmłodszych. Inną atrakcją dla wycieczek może być spotkanie z kandydatami na przyszłych duchownych w
Paradyżu-Gościkowie. Wprowadzenie w zasady i sposób funkcjonowania seminarium duchownego mogłoby być
pasjonujące dla najmłodszych słuchaczy, z pewnością zainteresują ich również informacje związane z działalnością
misyjną Oblatów, połączone ze zwiedzaniem Muzeum Misyjnego w Obrze. Posiadając takie obiekty, wielkopolsko-lubuska
pętla Szlaku Cysterskiego może skutecznie rywalizować z innymi bardziej znanymi szlakami kulturowymi
w regionie.
Turystyka dziedzictwa kulturowego. Wielkopolsko-lubuska pętla Szlaku Cysterskiego może być również
atrakcyjną destynacją dla wciąż rosnącej w Polsce grupy turystów motywowanych kulturowo [Mikos von
Rochrscheidt,
2010, s. 228]. Jest tak z uwagi na fakt funkcjonowania szlaku w ramach Listy Szlaków Kulturowych Rady
Europy. W rezultacie także badany regionalny odcinek jest jedną z części składowych większego systemu
turystycznego. Możliwość zapoznania się z produktem turystycznym o randze ogólnoeuropejskiej ma istotne
znaczenie dla osób świadomych dużego znaczenia kulturowego cystersów dla całej Europy. Dodatkowym atutem
wielkopolsko-lubuskiej pętli jest ranga Pomnika Historii przyznana jednemu z jego obiektów, mianowicie
pocysterskiemu opactwu w Lądzie nad Wartą. Wpisanie na tą listę powoduje automatyczny wzrost znaczenia
kulturowego obiektu. Inne ośrodki szlaku również mogą stanowić dużą atrakcję dla osób zainteresowanych
dziedzictwem kulturowym kraju oraz regionu. Relikty grodu w Łeknie i najstarszy w kraju drewniany kościół
w Tarnowie Pałuckim bez wątpienia stanowią sporą atrakcję dla turystów mających świadomość ich znaczenia
dla dziejów Wielkopolski i materialnego dziedzictwa jej kultury. Ponadto odwiedzający może być również
zainteresowany obserwacją układów urbanistycznych powstałych historycznie wokół klasztorów cysterskich.
W tym kontekście warto zaznaczyć, iż większość miejscowości szlaku powstała właśnie dzięki przebywającym
tam zakonnikom, a zabudowa tych miejscowości jest charakterystyczna dla ośrodków powstających wokół klasztorów.
|