|
Opracowała:
Alina Trepińska
Pierwszy
dzień pobytu – Ostrzeszów
1. Kościół farny pw. Wniebowzięcia Matki Boskiej
Jeden z
najstarszych zabytków miasta został wzniesiony w połowie XIV wieku.
Fundatorem kościoła był król Kazimierz Wielki. Wielokrotnie
niszczony, m. in. w wieku XV, a także w trakcie najazdu szwedzkiego
w połowie XVII w, w dzisiejszym kształcie został odbudowany na
początku XVIII w. Jednym z najlepiej zachowanych zabytków są ozdobne
freski malowane na mokrym tynku, przedstawiające min. satyryczną
scenę Sądu Ostatecznego (odkryte po II wojnie św.), oraz liczne
malowidła ścienne. Freski w okresie średniowiecza ufundowane zostały
przez ostrzeszowskich mieszczan. Cztery ołtarze boczne wykonane są w
stylu barokowym, natomiast w głównym ołtarzu znajduje się kopia
obrazu słynnego malarza hiszpańskiego Bartolomea Murilla
Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny.
W oknach znajdują się witraże utrzymane w stylu gotyckim. Na łuku
tęczowym umieszczone są rzeźby późnogotyckie (tzw. grupa
ukrzyżowania). Na cmentarzu przy kościele, po prawej stronie od
bramy wejściowej, znajduje się niewielki krzyż wykonany z drewna
gruszy, z którym wiąże się miejscowa legenda. Wewnątrz tego krzyża
umieszczono rzeźbę Chrystusa Frasobliwego dłuta Jerzego Kupczyka.
2. Ratusz
z Muzeum Regionalnym
Muzeum Regionalne
mieści się w budynku ostrzeszowskiego Ratusza, usytuowanego w samym
centrum miasta, na placu rynkowym,wysuniętego nieco w jego
południowo-wschodni narożnik. Pierwsze zachowane wzmianki o tym
obiekcie pochodzą z przywileju Jana Kazimierza z połowy XVII w., a
jego obecna bryła osadzona jest na zrębie budowli wcześniejszej z
1840 r. Na szczycie budynku wznosi się kwadratowa wieża zegarowa,
zwieńczona metalowym motywem gruszki. Niegdyś zawieszony był tam
dzwon, który informował okolicznych mieszkańców o pożarach w mieście
i jednocześnie pełnił funkcje wezwania do zbiórki strażaków. Obecnie
Ratusz uznany jest za dobro kultury i wpisany do rejestru zabytków.
Pierwsze i drugie piętro Ratusza zajmuje
od 1969 r. Muzeum Regionalne.
Pomysł utworzenia i gromadzenia pamiątek z regionu zapoczątkował w
r. 1931 S. Czernik- dyrektor tutejszego Gimnazjum Miejskiego.
Następnie prace te kontynuował W. Golus- pracownik Magistratu, który
to wszystkie zgromadzone pamiątki gromadził we własnym mieszkaniu, a
następnie zaczął urządzać wystawy dla mieszkańców aby przybliżyć im
historię własnego regionu. W roku 1965 swoje zbiory przekazał on w
ręce miasta. Ze wsparciem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi
Ostrzeszowskiej utworzono Izbę Pamiątek Historycznych. Od r. 1968
zbiory przeniesiono do odnowionych pomieszczeń znajdujących się na
II piętrze Ratusza zapoczątkowano oficjalnie działalność Muzeum
Regionalnego. Obecnie całkowita powierzchnia sal wystawienniczych
wynosi 230 m2 . Od 3 października 2002 r. Muzeum nosi nazwę
założyciela – Władysława Golusa. W zbiorach Muzeum znajduje
się ponad 8 tysięcy eksponatów poświęconych historii, archeologii,
etnografii, sztuki. Ze stałych wystaw na
szczególną uwagę zasługuje wystawa poświęcona twórczości
regionalnego artysty Antoniego Serbeńskiego, który dzięki malarskiej
i rzeźbiarskiej pasji w swych dziełach utrwalił niepowtarzalny urok
miasteczek południowej Wielkopolski. Na uwagę zasługują również
liczne pamiątki z okresu Powstania Wielkopolskiego. Cenna jest
znajdująca się w zbiorach Muzeum kolekcja z czasu II wojny światowej
ukierunkowana szczególnie na pamiątki po jeńcach norweskich z oflagu
XXI C. Od połowy lat 80-tych zbiory te są uzupełniane w nowe
eksponaty dzięki kontaktom z rodzinami poległych ofiar i ich
przedstawicielami. Muzeum prowadzi lekcje muzealne, czynne jest od
wtorku do piątku od 10.00 do 16.00 oraz w niedziele od 10.00 do
15.30.
3. Baszta
z punktem widokowym
Po przeciwległej
stronie rynku wznosi się charakterystyczna ostrzeszowska „baszta”,
w istocie wieża dawnego XIV –wiecznego zamku wzniesionego tu
przez Kazimierza Wielkiego, a zniszczonego przez Szwedów podczas
„potopu”. Za panowania wspomnianego króla mieścił się tu
zamek obronny, będący siedzibą starosty ostrzeszowskiego. Po wielu
zniszczeniach był on wielokrotnie odbudowywany, jednak nigdy już nie
wrócił do stanu pierwotnego. Obecnie dla celów turystycznych
udostępniona jest 24 – metrowa wieża, będąca punktem
widokowym, z którego można podziwiać panoramę miasta. W obrębie
zamku znajduje się również miejski amfiteatr, obok którego w
piwnicach prowadzona jest działalność gastronomiczna. Na dziedzińcu
zamkowym odbywają się imprezy lokalne, koncerty i festyny.
Propozycja
obiadu:
Restauracja KATRINA
ul. Zamkowa 20A, Ostrzeszów,
e-mail biuro@katrina.pl
, Tel. 62730 48 33
4. Pomnik
poświęcony poległym harcerzom- „Lilijka”
Nieopodal
na placu Kazimierza znajduje się pomnik poświęcony pamięci
tutejszych harcerzy poległych w walkach o niepodległość Polski.
Pomnik odsłonięto w roku 1984 w trakcie uroczystości harcerskich.
Odlew symbolu harcerskiego czyli „lilijki” mierzy 2,8 m
i wykonany został w Zakładach Urządzeń Technicznych w Gliwicach wg
projektu Krzysztofa Nitschego z ASP w Krakowie. Przed pomnikiem
znajduje się nisza przykryta granitową płytą,do której
przytwierdzony jest odlany z brązu krzyż harcerski. W niszy znajdują
się urny z ziemią pobraną z miejsc walk i straceń harcerzy
ostrzeszowskich. Dzięki swym niepowtarzalnym kształtom okoliczni
mieszkańcy (i nie tylko) uważają go za jeden z najpiękniejszych
pomników harcerskich w kraju. Monument okalają skarpy wykonane z
czerwonego piaskowca na których znajdują się napisy upamiętniające
miejsca walk i śmierci ostrzeszowskich harcerzy. Pod lilijką
widnieje napis z przyrzeczenia harcerskiego „Wszystko co nasze
Polsce oddamy”.
5. Kościół św. Mikołaja
We
wschodniej stronie miasta, na dawnym przedmieściu św. Mikołaja (Bertoldowie) usytuowany jest drewniany kościół wybudowany z drewna
modrzewiowego w roku 1758. Data ta uwidoczniona jest na chórze
kościoła. Kościół był darem mieszczan dla miasta. Rzeźby znajdujące
się wewnątrz są starszego pochodzenia bo z ok. 1460 r. i wykonane
zostały przez europejskiej sławy rzeźbiarzaTilmana z Osterfelde. Są
to rzeźby św. Mikołaja, Najświętszej Marii Panny i św. Tekli.
Zachowała się również belka tęczowa z barokowym krucyfiksem. Chór
wsparty jest na dwóch słupach. Na ścianach znajduje się polichromia z
okresu budowy kościoła, nawiązująca do motywów ludowego baroku.
Większość wyposażenia kościoła pochodzi z XVI –XIX w.
6. Wyprawa
(piesza, rowerowa) na Bałczynę
Bałczyna
to drugie co do wysokości wzniesienie Wielkopolski (278 m n.p.m.).
Ścieżki prowadzące na szczyt zapewniają dogodne warunki do
uprawiania turystyki pieszej i rowerowej. Niezalesiony wierzchołek
góry jest atrakcyjnym punktem widokowymz którego widoczność w
pogodne dni sięga do 25 km. Na szczycie znajduje się obelisk ku czci
żołnierzy polskich poległych w 1939 r. Zimą odbywają się tu różnego
rodzaju zawody narciarskie, natomiast latem wierzchołek Bałczyny
jest punktem startowym dla paralotniarzy. W planach na najbliższy
okres jest zorganizowanie tu Ośrodka Sportów Zimowych z wyciągami i
trasami zjazdowymi.
Propozycja noclegu:
Hotel nad Zalewem,
Kobyla Góra,
ul. Tetmajera 4, Tel. 62 731 61 01 fax. 62 731 74 99
( ok. 100 miejsc
noclegowych w hotelu lub domkach letniskowych, pokoje 2 i 3 os, ceny
przystępne)
Drugi dzień pobytu – Wycieczka po powiecie
ostrzeszowskim
„Krzyż
milenijny”.
Drugi dzień wyprawy
warto rozpocząć od przejazdu z Kobylej Góry do pobliskiej wsi
Parzynów gdzie przy
kościele drewnianym (1780-1781) znajduje się parking, w którego po
krótkim spacerze można podziwiać wierzchołek najwyższego wzniesienia
Wielkopolski z umieszczonym na szczycie Krzyżem Milenijnym. Czas
ok. 45 min.
Przejazd (przez
Ostrzeszów) do Grabowa nad Prosną
1. Grabów
n. Prosną. Kościół farny
Niepokalanego Serca NMP i św. Mikołaja (ul. Grodzka)
Pierwsze
odnotowane wzmianki o świątyni pochodzą z 1431 r. kościół murowany
zbudowano w latach 1662-1684 na miejscu wcześniej istniejącego
kościółka drewnianego, który spłonął w wyniku pożaru. W r. 1741r.
został odbudowany po kolejnym pożarze, z kolei w r. 1870 zniszczeniu
ulega w wyniku płomieni większość zabytkowego wystroju barokowego. W
trakcie II wojny św. kościół częściowo zniszczony ostrzałem
oddziałów Armii Czerwonej. Odbudowany do roku 1949. Przy wejściu
rzuca się w oczy stara (ponad 400 letnia) podłoga, a na ścianach
pozostałości barokowych malowideł. Kościół obecnie pokryty nową
polichromią i wystrojem w stylu barokowym (m.
in. dwa ołtarze), zachowała się m. in. chrzcielnica i konfesjonały z
końca XVIII w., oraz obrazy z XIX w. W oknach pochodzące z lat
1948-1949 witraże autorstwa Jana Piaseckiego z Poznania. Przy
wejściu na plac kościelny ustawiony jest unikalny krzyż drewniany z
XVIII w. z 12 ludowymi rzeźbami dłuta Pawła Brylińskiego. Figurki na
krzyżu przedstawiają osoby i atrybuty Męki Pańskiej a także
nietypowe elementy, jak ilustracja nałogu hazardu a pomocą rzutu
kostką. Po zwiedzeniu kościoła można odbyć krótki spacer po pięknie
odrestaurowanym grabowskim rynku,
gdzie również można dokonać zakupów regionalnej żywności w sklepach
z jadłem regionalnym, z istniejącej w mieście min. firmy Profi S.A.
(pasztety, zupy i inne). Czas z przejazdem
ok. 2,5 godz.
2. Mikstat.
drewniany kościół św. Rocha
Świątynia
usytuowana jest w południowej części
miasta, na wzgórzu cmentarnym i należy do najcenniejszych zabytków
Mikstatu. Powstanie kościółka datuje się na rok 1788, a intencją
jego zbudowania była ochrona przez patrona okolicznych mieszkańców
przed zarazami pustoszącymi okolicę. Św. Roch (pochodzący z
Montpellier) uchodzi za opiekuna zwierząt domowych i patrona
chroniącego przed zarazami. Kościółek wykonany jest w konstrukcji
zrębowej z wieżą i dachem krytym gontem, jednonawowy. Wewnątrz
kościoła w ołtarzu głównym, pochodzącym z końca XVIII w. umieszczony
jest obraz z wizerunkiem świętego z datą 1707 r. Chór wsparty jest
na dwóch słupach. Ważnym wydarzeniem w okolicy są coroczne
uroczystości odpustowe ku czci patrona (przypadające 16 sierpnia),
które odbywają się już od XVIII wieku. Podczas nich ma miejsce
błogosławieństwo zwierząt domowych (i nie tylko) a następnie
uroczyste przejście w procesji do kościoła. Od 2007 r. św. Roch
ustanowiony jest patronem miasta Mikstat. Czas
zwiedzania z przejazdem ok. 1 godz
3. Kotłów -kościół
parafialny Narodzenia NMP
Na najwyższym
wzgórzu tej malowniczo położonej miejscowości (230 m n.p.m.),
leżącej przy drodze lokalnej z Mikstatu do Ostrowa Wielkopolskiego,
wznosi się najstarsza świątynia w południowej Wielkopolsce: romański
kościół Narodzenia NPM. Pochodzenie kościoła datowane jest na rok
1108, o czym świadczyła data wyryta w bloku piaskowca, umieszczonym
w sklepieniu absydy pierwotnego kościoła oraz wmurowana w ścianie
kamienna rzeźba pogańskiego bożka. Według miejscowej legendy kościół
ten mieli budować aniołowie, a kamienie do budowy nosiły... diabły.
Fundatorem był Piotr Włost herbu Dunin, który jak głosi tradycja
miał wg pokuty wybudować 7 kościołów, a wybudował ich 70 i następnie
w duchu pokory postawił jeszcze 7. Kościół kotłowski jest jednym z
tej ostatniej siódemki, usytuowany jest - jak większość - na
wzgórzu. Przetrwał on do XVII wieku w formie niezmienionej. Na
początku XX w. rozpoczęto rozbudowę poprzez dobudowanie dwóch
bocznych naw, rozebranie absydy i chóru, przedłużenie nawy głównej
do kształtu krzyża rzymskiego. Wystrój wnętrza pochodzi z XVIII w.,
a w ołtarzu głównym utrzymanym w stylu rokokowym znajduje się obraz
Matki Boskiej Kotłowskiej w otoczeniu św. Stanisława i św.
Wojciecha.W 1923 r. podwyższono wieżę kościoła i nałożono na nią
barokowy hełm, kryty miedzianą blachą, umieszczono tam 3 dzwony z
XVI i XIX w.Wokół kościoła od najdawniejszych czasów znajdował się
cmentarz, obwiedziony murem kościelnym. Od strony zachodniej dla
zabezpieczenia przed osuwaniem się ziemi wysokość muru cmentarnego
dochodzi aż do 15 m, dzięki czemu całość przypomina rodzaj twierdzy.
Dlatego m. in. miejscowa ludność nazywa swoją parafię „Małą
Częstochową”. Czas zwiedzania z
przejazdem ok. 1.5 godz.
Propozycja
obiadu:
Gospodarstwo
Agroturystyczne „ Celinka” Aleksandra i Marek Heflik
Kochłowy 58 , Tel. 62 730 81 65
e-mail:
celinka_agroturystyka@o2.pl
Czas
z przejazdem ok. 2 godz.
4. Doruchów –
Park i wyspa
Wyspa w parku doruchowskim
jest pozostałością po starszym założeniu obronnym a w późniejszym
czasie jej dzieje są związane z egzekucją 14 kobiet oskarżonych o
czary. Wydarzenie to miało miejsce w 1775 r. a jego powodem była
zwykła ludzka zawiść, szukanie wokół siebie wrogów wśród ludzi,
którym powodziło się lepiej. Ofiarą padło 14 kobiet, które posądzono
o kontakty z siłami nieczystymi. Trzy z nich zmarły pod wpływem
tortur podczas procesu sądowego, natomiast jedenaście pozostałych
spalono na stosie przy drodze do Kępna, niedaleko wsi Tokarzew. W
dniu następnym trzy córki kobiet spalonych dzień wcześniej również
poddano torturom, w wyniku czego jedna również poniosła śmierć.
Wydarzenie to rozniosło się szerokim echem w całym kraju i w rok
później król Stanisław August zabronił stosowania takich procederów,
co w formie uchwały zatwierdził również Sejm, znosząc tym samym w
Polsce karę śmierci za czary. W miejscu na wyspie, gdzie więzione
były kobiety, znajduje się dziś w pobliżu kawiarnia Kasandra.
Natomiast miejsce egzekucji na drodze do Kępna upamiętnia dziś krzyż
z niewielką tabliczką, ustawiony na wzniesieniu zwanym Wzgórzem
Czarownic. Czas zwiedzania z przejazdem i
postojem na kawę ok. 2 godz.
5. Kraszewice
- kościół Śś. Ap. Piotra i Pawła
Kraszewice,
dawna wieś królewska, wzmiankowana już w XIII w., jest największa w
powiecie ostrzeszowskim na prawym brzegu Prosny. Największym i
najważniejszym zabytkiem jest tutaj umiejscowiony w centrum wsi
neogotycki kościół p. w. świętych Piotra i Pawła, wzniesiony w
latach 1882-1888. Wnętrze kościoła przypomina wystrój turecki. Tuż
obok świątyni rośnie dąb posadzony przez mieszkańców w r. 1918 na
cześć odzyskania niepodległości, zwany „Dębem wolności”.
Również na pobliskim cmentarzu przy kościele znajduje się okazały
pomnik przyrody: 1100 letni cis pospolity, który jest najgrubszym
okazem tego gatunku w Wielkopolsce (w obwodzie 280 cm) oraz lipy
drobnolistne. Po przeciwległej stronie kościoła znajduje się również
unikatowy w formie... przystanek autobusowy, również wart
obejrzenia. Czas zwiedzania z przejazdem ok.
1,5 godz.
6. „Wyprawa
na Koniec Świata”
Jako
ostatni punkt pobytu w powiecie
ostrzeszowskim, tuż przed wyruszeniem w drogę powrotnąwarto
zaplanować podróż... na koniec świata, a faktycznie do miejscowości
noszącej taką właśnie nazwę. Trafić tutaj rzeczywiście nie jest
łatwo. Pomocą służyć będą zapewne mieszkańcy miejscowości
znajdujących się na trasie Kraszewice-Głuszyna lub szczególnie
dokładne mapy. Droga wiedzie głównie przez lasy i pola na długości
ok. 6 km. Z tego ostatnie ok. 1,5 przed celem jest to droga
piaszczysta, która prowadzi do samej tablicy, informującej iż jest
to „Koniec Świata”. W tym miejscu na specjalnie
ustawionej ławce pod wspomnianym drogowskazem można sobie zrobić
pamiątkowe zdjęcie na tle zachodzącego słońca lub (jeśli ktoś woli)
stanąć tuż za tablicą, czyli już... w zaświatach. Z pewnością takie
zdjęcie będzie dla niejednego turysty unikatową pamiątką z wojaży po
kraju.
|
