|
Wywiad z Panią Reginą Podskarbi, etnolożką, adiunktem muzealnym, kierującą od lat biblioteką naukową Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego
Czy jest Pani związana z Ostrowem Wielkopolskim od zawsze?
W zasadzie pochodzę z miejscowości pod Ostrowem Wielkopolskim, ale tu chodziłam do szkoły średniej i tu wróciłam po ukończeniu studiów. Krótko pracowałam w Poznaniu i pozwoliło mi to zrozumieć, że nie chcę mieszkać w anonimowym, dużym mieście, z dala od rodziny i przyjaciół. Tym bardziej, że życie w Ostrowie Wielkopolskim w żadnym stopniu mnie nie ogranicza.
Jak to się stało, że związała Pani swoje życie zawodowe z placówką w Ostrowie Wielkopolskim i jej misją?
Wybór zawodu etnologa jest właściwie jednoznaczny z pracą w muzeum, zwłaszcza w miejscowości, w której nie ma wyższej uczelni. W związku z tym praca w miejscowym muzeum od początku była moim priorytetem. Cieszę się, że udało mi się znaleźć tu miejsce.
Co z punktu widzenia etnologa, na podstawie cech środowiskowych i kulturowych jest charakterystyczne dla regionu ostrowskiego? Co wyróżnia ten obszar od innych ?
To co w każdym regionie etnograficznym: cechy języka, elementy stroju, codzienne zwyczaje, wierzenia i legendy, elementy medycyny ludowej. Oczywiście mówimy tu o obszarach wiejskich i podmiejskich. Cechy wyróżniające Ostrów jako miasto mogłyby zostać wyodrębnione tylko na podstawie badań etnograficznych a takie, z tego co wiem, nie były prowadzone.
Czy istnieją historie regionu czy też legendy, związane z obiektami, miejscowościami czy też tradycjami ludzi powiatu ostrowskiego, które warto by przedstawić turystom?
Każda miejscowość ma swoje opowieści, dawniej przekazywane z pokolenia na pokolenia – dzisiaj, niestety często już zapomniane. Ostrowskie legendy doczekały się ciekawego opracowania przez regionalistę Macieje Maślińskiego i ukazały się w druku jako „Baśnie i legendy Ostrowa Wielkopolskiego i okolic”
Czy dzisiejsi mieszkańcy miasta posiadają wiedzę na temat Rzeczypospolitej Ostrowskiej, niewątpliwie ewenementu w historii Polski, który jest historycznym świadectwem patriotyzmu ówczesnych ostrowian?
Główne święto miasta przypada właśnie na 11 listopada – datę związaną z odzyskaniem przez Ostrów niepodległości. W związku z tym od wielu lat właśnie w tym okresie mają miejsce wystawy, prelekcje, konkursy, pojawiają się wydawnictwa, a ostatnio nawet rekonstrukcje wydarzeń związane z tymi dniami. Regionalna telewizja kablowa wraz z Ostrowskim Towarzystwem Naukowym przygotowała program popularno – naukowy o „Republice Ostrowskiej”, który również jest dość często emitowany. Jak więc widać możliwości pozyskania informacji jest naprawdę bardzo wiele i to w różnych, atrakcyjnych formach.
Które miejsce w powiecie ostrowskim według Pani odgrywa rolę "magnesu turystycznego" i dlaczego?
Antonin z racji swoich powiązań z Fryderykiem Chopinem jest najbardziej znanym w kraju i na świecie miejscem. To tutaj odbywa się corocznie międzynarodowy festiwal muzyki klasycznej, głównie chopinowskiej.
Czy Pani zdaniem istnieje jeszcze jakieś miejsce w regionie ostrowskim które jest niedoceniane. Może być to zarówno miejscowość lub obiekt, który ze względu na swoje walory turystyczno-kulturowe bądź historię mógłby być atrakcyjny dla odwiedzających?
Takich miejsc jest zapewne wiele. Moim zdaniem do najważniejszych należą: ostrowska synagoga i zabytkowy kościół w Kotłowie. Także niezwykle interesujące muzeum w Pałacu Lipskich w Lewkowie mogłoby znaleźć się na trasie zdecydowanie większej liczby wycieczek, również spoza regionu.
Czy wśród mieszkańców i odwiedzających Ostrów Wielkopolski i jego okolice istnieje świadomość wartości oferowanych zabytków? Czy może warto byłoby zmienić lub udoskonalić coś w tej kwestii?
Region ostrowski nie należy do miejsc szczególnie odwiedzanych przez turystów, a to właśnie one budują świadomość atrakcyjności własnych terenów wśród mieszkańców. Szczegółową odpowiedź na to pytanie mogą dać tylko badanie terenowe przeprowadzone wśród mieszkańców – tylko sami zainteresowani mogą wypowiedzieć się w tej kwestii. Nie prowadzałam takich badań i raczej nie mogę się wypowiedzieć. Sadzę jednak, że nigdy nie dość działalności edukacyjnej.
Każde miasto ma swoich wielkich i znanych. Czyim śladem poprowadziłaby Pani trasę biograficzną po Ostrowie i okolicach? Czego zwiedzający mogliby się o tej postaci dowiedzieć i jak mogliby tę wiedzę wykorzystać?
Jeśli chodzi o Ostrów to na pewno warto byłoby bliżej przyjrzeć się Stefanowi Rowińskiemu, którego losy związane są z Gimnazjum Męskim, Ratuszem, siedzibą wydawnictwa „Gazety Ostrowskiej” oraz wieloma innymi ważnymi w dziejach miasta budynkami. Wędrówka śladami Stefana Rowińskiego byłaby równocześnie cenną lekcją historii miasta okresu zaborów, I wojny światowej, lat międzywojennych a nawet II wojny.
Jak ocenia Pani stopień zainteresowania i przygotowania dzieci i młodzieży w różnego rodzaju konkursy historyczne organizowane przez Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego?
Od 6 lat muzeum organizuje konkurs historyczny „VI wieków Ostrowa”. Z roku na rok rośnie zainteresowanie wśród dzieci i młodzieży naszą propozycją i z roku na rok rośnie poziom wiedzy jaką dysponują młodzi konkursowicze. Już widać, że wśród nich pojawi się prawdopodobnie kilku wspaniałych regionalistów. Nasze konkursy odbywają się z czynnym udziałem publiczności, które również uczy się historii swojego miasta.
Czy mieszkańcy Ostrowa i okolicznych miejscowości zainteresowani są udziałem w życiu kulturalnym miasta, które w dużej mierze Organizowane jest przez Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego?
Jeśli miernikiem może być liczba imprez o charakterze kulturalnym i ilość uczestników to odpowiedź brzmi: tak. Choć jestem pewna, że ostatnia liczba mogłaby być znacznie większa. Niestety stałym problemem, nie tylko muzeum czy ostrowskich instytucji ale wszystkich instytucji działających w lokalnych środowiskach, jest dotarcie do wszystkich zainteresowanych danym wydarzeniem. W mniejszych środowiskach, przy imprezach organizowanych na mniejszą skalę nakłady na reklamę są zawsze niewystarczające.
Z zaangażowaniem prowadzi Pani zbiory biblioteczne w bibliotece naukowej Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, jak Pani zdaniem przedstawia się oferta wydawnicza na temat mikroregionu ostrowskiego?
Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego od wielu lat zajmuje się działalnością wydawniczą. Seria „Biblioteka Ostrowska”, w skład której wchodzą zarówno opracowania dotyczące miasta i regionu oraz twórczość ostrowskich pisarzy i poetów, liczy dzisiaj już prawie 40 tytułów. Poza tym o kilku lat również inne instytucje i organizacje pozarządowe zajmują się wydawaniem różnych regionalnych publikacji.
Czy ma Pani swoją ulubioną książkę o regionie ostrowskim, szczególnym obiekcie, miejscu, którą chciałaby pani polecić?
W ostatnich latach pojawia się wiele wydawnictw związanych z Ostrowem i okolicą, ale ja mam swoje dwie ulubione: jedna z nich to powieść Gustawa Bojanowsiego „Tydzień w Antoninie” opowiadająca o pobycie Fryderyka Chopina u Antoniego Radziwiłła, która urzekła mnie niezwykłym, wręcz poetyckim klimatem i przedstawieniem codzienności z początku XIX wieku. Druga, z moich urobionych pozycji to wspomnieniowa książka Jadwigi Żylińskiej „Dom, którego nie ma”. Lubię do niej wracać przede wszystkim na przepiękny obraz Ostrowa z okresu międzywojennego.
Jakie zbiory obecnie gromadzi Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego i które z nich Pani zdaniem są najciekawsze i najbardziej godne obejrzenia?
Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego z racji powierzonej sobie misji gromadzi przede wszystkim eksponaty związane z historią miasta: poczynając od fotografii i dokumentów, poprzez przedmioty codziennego użytku a na maszynach rolniczych skończywszy. Moim zdaniem bardzo ciekawie prezentuje się niedawno przygotowana ekspozycja stała „W kuchni babuni”. Ciekawie zaaranżowana, przenosi zwiedzających w nostalgiczny świat początku ubiegłego wieku. Poza tym muzeum może się poszczycić unikatową, międzynarodową kolekcją ekslibrysów i małych form graficznych.
Co Pani zdaniem można by zrobić aby podnieść atrakcyjność i potencjał turystyczno-kulturowy powiatu. Czy istnieją jeszcze dziedziny w które warto zainwestować i je wypromować?
Nawet jeśli życie kulturalne regionu jest bardzo bogate zawsze można podjąć działania, żeby zwiększyć ofertę. Na pewno warto byłoby zwiększyć środki na promocję zarówno ciekawych obiektów (które czasami domagają się też prac remontowych), jak i imprez kulturalnych. Poza tym dotychczasowa oferta kulturalna, zwłaszcza ta przygotowywana z myślą o miej wyrobionych odbiorach, mogłaby być zdecydowanie bardzie urozmaicona: dobrze byłoby wyjść poza festynem ze straganami i sztucznymi ogniami. Jest przecież tyle możliwości …
Regina Podskarbi
Adiunkt Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego
|
