Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 29 listopada 2008

Numer 2/2008 (grudzień 2008)

Poniżej przedstawiona została podstawowa propozycja zwiedzania najważniejszych miejsc i obiektów historycznej części miasta, obliczona na jeden dzień.  Ze względu na ograniczone godziny funkcjonowania poszczególnych proponujemy obiektów (szczególnie poza sezonem turystycznym) zachować przedstawioną kolejność zwiedzania, pomimo istnienia atrakcyjnych i logicznie zestawionych innych wersji tras miejskich, oferowanych w przewodnikach i materiałach informacyjnych.

Wejście do Trasy Podziemnej w pobliżu Fary, wyjście przed podejściem do Twierdzy

1. Podziemna Trasa Turystyczna im. 1000-lecia Państwa Polskiego 
(wejście przy ul. Zawiszy Czarnego 3)
Obejmuje ona szereg dawnych znajdujących się na różnych poziomach korytarzy podziemnych i komór, ma łączną  długość około 500 metrów. Korytarze i pomieszczenia powstawały przez wieki dla celów obronnych, ale także magazynowych (domy kupieckie) i komunikacyjnych (połączenia między piwnicami magazynowymi). W ramach ratowania starego Kłodzka przed katastrofą budowlaną w latach sześćdziesiątych XX wieku korytarze i pomieszczenia zostały dobrze  zabezpieczone. Dziś oświetlone i udostępnione do zwiedzania korytarze przebiegają pod samym centrum  kłodzkiej Starówki: od fary do wejścia do twierdzy. W poszczególnych pomieszczeniach znajdują się dość przypadkowo dobrane i  opracowane elementy ekspozycji, częściowo tylko związanej z  1000-letnimi dziejami miasta.

Wyjście z trasy podziemnej u stóp wzgórza fortecznego, przy podejściu do Twierdzy.
Przed bramą Twierdzy lub na platformie widokowej na jej terenie  dobre miejsce na pamiątkowe fotografie.

2. Twierdza Kłodzka z chodnikami minerskimi (Wzgórze Forteczne)
Najważniejszy zabytek miasta jest jednocześnie symbolem jego historii – obronnego grodu, zamku a potem fortecy o kluczowym znaczeniu. Główny fort twierdzy mieści się na skalnym wzgórzu (niegdyś Wzgórzu Zamkowym). Można tu obejrzeć dobrze zachowane fortyfikacje, włącznie z Donżonem i platformą artyleryjską,  zapoznać się z technikami budownictwa obronnego sprzed 250 lat, podziwiać panoramę Kłodzka i okolicznych gór, zwiedzić ekspozycję historyczną dotyczącą dziejów zamku i twierdzy oraz jej bardziej znanych więźniów, a także kolekcję zabytkowego sprzętu pożarniczego. Największą atrakcją twierdzy jest unikalny dziś w skali europejskiej, udostępniony do zwiedzania z przewodnikiem ponad kilometrowy fragment chodników minerskich.

Pierwsza propozycja obiadowa:
Restauracja Forteczna na terenie Twierdzy:  www.forteczna.klodzko.pl

Po zejściu z Twierdzy (omijając na razie rynek) warto kierować się do:

3. Muzeum Ziemi Kłodzkiej (ul. Łukasiewicza 4)
Siedziba muzeum znajduje się w dawnym konwikcie jezuickim – gmachu historycznym - co dodatkowo podnosi jego atrakcyjność. Na dziedzińcu muzeum znajduje się niewielkie lapidarium, obejmujące gotyckie, renesansowe i barokowe rzeźby w piaskowcu. Dzieje Kłodzka i regionu zaprezentowane są tutaj w oparciu o bardzo różnorodne ich świadectwa:  obok kolekcji znalezisk archeologicznych, dokumentów, map i fotografii, zgromadzone zostały także obszerne  kolekcje grafiki, malarstwa i rzeźby, ekspozycje medali, monet, i przedmiotów codziennego użytku, w tym ubrań i mebli. Ciekawe są dwie duże wystawy tematyczne, gromadzące unikalne w skali kraju kolekcje: dawnych naczyń cynowych oraz szkła artystycznego (prezentowane są dzieła artystów pracujących w regionie). W jednej z reprezentacyjnych sal Muzeum znajduje się jego pieczołowicie zgromadzona biblioteka z czytelnią. Bibliotekarze zaliczają się do prawdziwych ekspertów w zakresie dziejów regionu, chętnie też udzielają informacji i nie trzeba ich namawiać na rozmowę. Gość poszukujący literatury związanej z regionem i jego miejscowościami otrzyma tutaj fachową pomoc i  komentarz. Warto dopasować termin swojej wizyty w Kłodzku co jednej z licznych wystaw czasowych, organizowanych przez bardzo aktywne w tej dziedzinie muzeum.
Telefon:  074 867 35 70
Portal internetowy: www.muzeum.klodzko.pl , Adres email: dno@muzeum.klodzko.pl

Obiad. Proponujemy spożyć go w restauracji „W Ratuszu”, Pl. Chrobrego 3, w budynku Ratusza, www.wratuszu.pl

4. Rynek Kłodzki (Plac Bolesława Chrobrego)
Stojący w centrum placu ratusz jest dość świeżej metryki, został on odbudowany po pożarze z roku 1886. Budynek posiada jednak szereg starszych elementów, w tym XVII-wieczną wieżę z dekoracyjną galerią arkadową, z której codziennie o godzinie o godzinie  12.00 rozbrzmiewa hejnał miejski. Stojąca przed ratuszem fontanna (dawna studnia miejska) z około 1700 roku ozdobiona posągiem lwa w koronie (zwierzę herbowe Kłodzka) przypomina o czeskich początkach grodu i miasta. Przy rynku można podziwiać szereg zabytkowych kamienic, w tym XVII-wieczne domy „Pod Jeleniem” (nr.5) i „Pod Murzynem” (nr 13), obydwa mieszczące niegdyś legendarne, rywalizujące ze sobą kłodzkie apteki. Świadkiem historii jest kolumna maryjna, wybudowana jako wotum od ocalonych mieszkańców miasta po największej epidemii dżumy z roku 1680 i ozdobiona postaciami świętych, mającymi chronić przed zarazą.

5. Kościół Farny pw. Wniebowzięcia NMP (Plac Kościelny)
Najcenniejszy zabytek sakralny miasta, gotycka bazylika z połowy XIV wieku znajduje się nie opodal rynku (Placu Chrobrego). W imponującym swoja wielkością kościele,  (wzniesionym pierwotnie przez zakon joannitów, przejętym przez protestantów i odzyskanym dla katolicyzmu przez jezuitów) można podziwiać szereg cennych dzieł sztuki: znaną XIV-wieczną gotycką rzeźbę kłodzkiej Madonny z Czyżykiem, ambonę, konfesjonały i ołtarz boczny dłuta Michaela Klahra, barokowy ołtarz główny oraz niezwykle ozdobne sklepienie nawy głównej. Nagrobek arcybiskupa Arnosta z Pardubic (z którym związany jest szereg lokalnych legend) przypomina o najważniejszej duchownej postaci z dziejów Kłodzka. Przy portalu północnym wewnątrz i zewnątrz świątyni znajduje się ciekawa i rzadko występująca na terenie Polski figuralna grupa Ogrójca – wyobrażenie znanej z kart Ewangelii modlitwy Jezusa oraz przedstawione w płaskorzeźbach sceny z Jego Męki.

W przypadku zastania zamkniętych drzwi kościoła farnego warto zwrócić się na plebanię o jego otwarcie. Obiekt jest tego wart, by nie pomijać go w żadnym wypadku.

6. Most Św. Jana (ul. Wita Stwosza, łączy rynek z Wyspą Piasek)
Kamienny most powstał około roku 1380, zastępując w tym miejscu starszy most drewniany. Technika jego budowy oraz układ i wystrój przypominają najsłynniejszy obiekt tego typu w Europie Środkowej: Most Karola w Pradze. Most kłodzki powstał niedługo po nim i zapewne był na nim wzorowany. Po obu stronach drogi, na kamiennych balustradach most ozdabiają wzniesione tu w różnych okresach kamienne rzeźby, przedstawiające najbardziej znane motywy religijne, m.in. Św. Trójcę, scenę Ukoronowania Marii, Ukrzyżowanie Jezusa, Pietę, św. Franciszka Ksawerego a także Św. Jana Nepomucena i św. Wacława, patronów Czech. Most stanowi zarówno zabytek dawnej techniki, jak i zespół średniowiecznych oraz późniejszych dzieł sztuki.

7. Kościół Franciszkanów wraz z klasztornym refektarzem (Wyspa Piasek)
Świątynia i zespół klasztorny stoją na miejscu, w którym franciszkanie osiedlili się już w     roku 1257 i na które pomimo licznych wypędzeń i katastrof (ostatnia w to powódź 1997) stale powracali. Sam budynek kościoła pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku. Jest to trójnawowa orientowana bazylika z ciekawym i bardzo dekoracyjnym sklepieniem kolebkowym i XVIII-wiecznymi freskami, wnętrze utrzymane jest w stylu baroku.  Malowidła eksponują wątki maryjne. Do kościoła przylega czworoboczny gmach klasztoru, budowanego w drugiej połowie XVII i w pierwszej połowie XVIII wieku. W największym pomieszczeniu klasztoru: refektarzu można podziwiać monumentalny plafon z połowy XVIII wieku autorstwa Feliksa Schefflera. Jego tematem jest Trójca Święta oraz główne postacie zakonu franciszkańskiego w jego trzech gałęziach: męskiej, żeńskiej (klaryski) i tzw. III Zakonie dla chrześcijan świeckich.

Kolacja:  Można ją zjeść w znajdującej się w pobliżu kościoła Franciszkanów Pizzerii „Tevere” (lokal otwarty bardzo długo, kuchnia włoska), lub udać się na ulicę Noworudzką hotelowej restauracji „Korona”, z kilkoma salami utrzymanymi w historycznych stylach, oferującej polską kuchnie tradycyjną.
Adres: Restauracja „Korona” ul. Noworudzka 1, www.hotel-korona.pl/vpl.php
Adres: Pizzeria ”Tevere”, ul. Spadzista 8

Wieczorny spacer po zmierzchu ulicami kłodzkiej starówki u podnóża twierdzy może stanowić  ciekawe spotkanie w zupełnie inne klimacie z tym historycznym miejscem.
 

(Propozycje na drugi i trzeci dzień pobytu w regionie kłodzkim)

Opcja a) Dzieje Ziemi Kłodzkiej w pigułce  
Najbardziej rozbudowana propozycja całodziennej wycieczki obejmuje różnorodne ważniejsze wątki tematyczne historii regionu. Kilkanaście kilometrów na zachód od Kłodzka można (bezpośrednio przy drodze krajowej) zwiedzić zabytkową Papiernię w  Dusznikach Zdrój, reprezentującą dzieje miejscowego przemysłu. Z kolei w Kudowie-Czermnej przy zwiedzaniu Kaplicy Czaszek można zarówno zapoznać się z najbardziej dramatycznymi momentami dziejów Kłodzczyzny, jak i specyficznym świadectwem ówczesnej refleksji nad życiem i śmiercią. Zwiedzanie skansenu w Kudowie-Pstrążnej stanowi okazję do spotkania z dawnym budownictwem wiejskim regionu oraz życiem codziennym jego niegdysiejszych mieszkańców. Obiad można spożyć w jednej z restauracji kudowskiego kurortu. Powracając z Kudowy należy na przedmieściach Polanicy zboczyć do Wambierzyc, by przez odwiedziny bazyliki (i dla chętnych kalwarii) zetknąć się z barokową pobożnością pasyjną i maryjną, stanowiącą niegdyś ważny rys kulturowy tej ziemi. Na wczesny wieczór warto - omijając Kłodzko – wybrać się do Lądka Zdroju,  gdzie przed ponad pięciuset laty powstał pierwszy punkt przyrodoleczniczy i zwiedzić tam pamiętający te czasy najstarszy zakład - „Jerzy”. Dobrym miejscem na kolację będzie jeden z lokali w samych sanatoriach lub na terenie zdrojowym.  

Opcja b) Wyprawa po dziejach techniki i przemysłu w regionie
Tę wycieczkę także można rozpocząć w Dusznickiej Papierni. Po jej zwiedzeniu (przy czym warto skorzystać z możliwości osobistego „czerpania” papieru) można udać się w kierunku Kudowy, by w Lewinie Kłodzkim przy samej drodze obejrzeć wielki zabytkowy  most kolejowy. Następnie proponujemy zawrócić, by malowniczą górską trasą od Polanicy przez Bystrzycę Kłodzką (tu można odwiedzić Muzeum Filumenistyczne i zjeść obiad) udać się do Stronia Śląskiego. W samym mieście warta zwiedzenia jest Huta Szkła Violetta z ekspozycją szkła artystycznego. Następnie w pobliskim Kletnie polecamy zwiedzenie dawnej kopalni uranu, reprezentującej powojenny przemysł wydobywczy. Na kolację warto wrócić do Kłodzka lub też zatrzymać się po drodze w Lądku Zdroju.

Opcja c) Dzieje religii i konfliktów religijnych
Po zwiedzeniu pierwszego dnia obfitującego w wątki religijne Kłodzka (fara, kościół franciszkanów, Most Św. Jana) turystom interesującym się dziejami religii i kultu proponujemy kontynuację tego tematu na terenie regionu. Tym razem zacząć można od Starego Wielisławia w gminie Kłodzko, gdzie obok ciekawego kościoła Św. Katarzyny obejrzą mauzoleum ostatniego Piasta Ziębickiego, księcia Jana, który w tym miejscu zginął w bitwie z husytami, broniąc przed nimi Kłodzczyzny i Śląska. Następnie, omijając Kłodzko, należy skierować się w kierunku Wambierzyc, gdzie  celem głównym jest najbardziej monumentalna świątynia Ziemi Kłodzkiej bazylika NMP i (tym razem obowiązkowo!) kalwaria oraz ruchoma szopka, jeden z najstarszych tego typu obiektów w Polsce. Po zjedzeniu obiadu w Ratnie Dolnym (restauracja U Rycerza Hagena) Następnie można wybrać pomiędzy kontynuacją podróży w kierunku Kudowy i zwiedzeniem Kaplicy Czaszek w Czermnej lub przejazdem przez Polanicę i Bystrzycę Kłodzką (tu ciekawa wotywna kolumna Trójcy Świętej i kolumna maryjna, reprezentująca okres sztuki kontrreformacyjnej) do Międzygórza, gdzie na Górze Iglicznej znajduje się sanktuarium Matki Boskiej Śnieżnej.
 
  Zawieziemy Was tam!

Nasi Partnerzy