|
Armin Mikos v. Rohrscheidt
Wyniki przeprowadzonej w październiku 2007 i ponownie w sierpniu 2009 roku analizy potencjału, w tym funkcjonujących atrakcji i ofert turystycznych pozwalają wskazać wyraźnie dominujące dwie formy turystyki kulturowej, których rozwijanie może przynieść największe efekty. Są to: turystyka obiektów i zabytków przemysłu i techniki oraz turystyka dziedzictwa kulturowego. Przez uzupełnienie oferty tych samych atrakcji może być także rozwinięta oferta turystyki eventowej, hobbystycznej i tematycznej. Niezależnie od tego mikroregion może stanowić ciekawą destynację turystyki tematycznej, biograficznej i regionalnej a także uzupełniający cel wypraw turystyki kulturowo-przyrodniczej, muzealnej i kulturowej obszarów wiejskich.
Turystyka obiektów przemysłowych i technicznych
Podstawowym magnesem tej formy turystyki w powiecie jest oczywiście wolsztyńska Parowozownia. Niemniej ważna niż liczebność jej kolekcji lokomotyw jest w tym wypadku unikalność miejsca, do którego wciąż regularnie kursuje pociąg z lokomotywą parową, co wzbogaca przeżycia turystów o dodatkową atrakcję. Oferta grupowych przejazdów turystycznych przyciąga dodatkową grupę turystów. Właśnie w przypadku Parowozowni przemyślane działania w kierunku wzbogacenia oferty mogą otworzyć perspektywy dla wzrostu uczestników turystyki eventowej lub hobbystycznej. Przykładowo: regularnie odbywające się w Parowozowni warsztaty dla hobbystów i ewentualne kilkudniowe „szkolenia” maszynistów, powiązane z krótkimi przejazdami w roli pomocnika maszynisty (z wydawaniem odpowiedniego certyfikatu) mogłyby ściągnąć zwolenników tej pierwszej. Z kolei dodatkowe sezonowe lub związane z regularnymi wydarzeniami kulturalnymi kolejowe przejazdy przeżyciowe na liczniejszych trasach, zaczynające się w Wolsztynie, z wprowadzeniem oferty kulturowej lub rozrywkowej w samym pociągu lub (miejscowej) na kolejnych przystankach mogłyby powiększyć liczbę zainteresowanych turystyką eventową.
Turystyka Dziedzictwa Kulturowego
Na niewielkim terytorium powiatu położone są zabytki pocysterskie, stanowiące pozostałość dwóch osobnych opactw: w Obrze i Przemęcie (ewenement w skali krajowej). W obu wypadkach główne obiekty są dobrze zachowane i pielęgnowane, w przypadku opactwa przemęckiego atrakcjami turystycznymi może być szereg położonych w niedalekiej odległości od siebie obiektów (Przemęt, Wieleń, Kaszczor). Z kolei w Obrze ofertę uzupełnia muzeum misyjne, gromadzące zbiory także posiadające charakter religijny, mogące stanowić obiekt zainteresowania tej samej grupy turystów.
Przynależność wspomnianych obiektów do Wielkopolskiej Pętli Szlaku Cysterskiego i tym samym istniejący już efekt wspólnej promocji w ramach szlaku oznacza szansę stopniowego zwiększania liczby zwiedzających je i korzystających z oferty turystycznej mikroregionu. Jednocześnie funkcjonowanie Wielenia jako lokalnego sanktuarium dodatkowo wzbogaca ten wątek turystyki o element pielgrzymkowy i o dodatkową grupę zainteresowanych, choć w ich wypadku efekt jest ograniczony stosunkowo niewielką skalą oddziaływania sanktuarium. Badania na miejscu wykazały, że konieczne jest podjęcie działań na rzecz faktycznego udostępnienia obiektów: poza klasztorem w Obrze indywidualny turysta nie może wejść do pozostałych świątyń, brak także na miejscu informacji, gdzie zdobyć do nich klucz lub wynająć przewodnika. Rozwijanie tego segmentu oferty turystycznej wydaje się także zalecane we współpracy z innymi gminami i powiatami w Wielkopolsce i Ziemi Lubuskiej, posiadającymi obiekty Szlaku Cysterskiego (w szczególności chodzi o Paradyż, Owińska, nieco dalej Ląd n. W.). Leżący pomiędzy tymi obiektami mikroregion wolsztyński mógłby stać się centralnym ośrodkiem regionalnych ofert zwiedzania Szlaku, mógłby także stanowić ogniwo łączące obiekty jego pętli (zachodnio) pomorskiej z pętlą śląską na kilkudniowej trasie (z ofertą noclegu).
Turystyka eventowa
W tej dziedzinie oferta turystyczno – kulturowa mikroregionu zdominowana jest przez „Parowozowe Show”, odbywające się w pierwszych dniach maja i ściągające corocznie tysiące turystów. Jest to kilkudniowa impreza, pełna różnorodnych elementów (np. parada parowozów, pokaz „Światło, dźwięk i para”, przejazdy turystyczne). Istotnym jej uzupełnieniem są pozostałe imprezy w tym samym obiekcie, np. Dni Techniki Kolejowej czy Jarmark w Parowozowni. Jednak poza nimi istnieją także eventy jak dotąd mało spopularyzowane: Konkurs Muzyki Ludowej w Kopanicy i Wąchabnie oraz Festiwal Muzyki Organowej w Wolsztynie. W przeciwieństwie do licznych pozostałych gmin w Polsce leżących na Szlaku brak natomiast znaczniejszej imprezy związanej z tematyką Szlaku Cysterskiego (festyn w Przemęcie ma charakter wyłącznie lokalny), o których organizację mogłaby pokusić się np. gmina Przemęt, posiadająca najwięcej zabytków związanych z tym tematem.
Turystyka regionalna, tematyczna i biograficzna
Na terenie mikroregionu znajduje się spora grupa historycznych siedzib ziemiańskich znanych wielkopolskich rodów. Z drugiej strony Powiat Wolsztyński może poszczycić się także liczną grupą znanych historycznych mieszkańców, zarówno w skali międzynarodowej i krajowej (jak J. Hoene-Wroński, R. Koch, K. Żegocki) jak i regionalnej (Mielżyńscy, M. Rożek, Z. Kurnatowski) – wzmiankowanych w opisach odnośnych obiektów w ramach propozycji pobytu turystycznego. Dla rozwinięcia oferty turystycznej postulowany jest szereg przedsięwzięć. Należy do nich m.in. podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu pałaców, dworów oraz otaczających ich parków. Konieczne jest także udostępnienie ich dla zwiedzania przynajmniej w ograniczonym zakresie a także materialne upamiętnienie najciekawszych i najbardziej zasłużonych ich mieszkańców na miejscu. Powinno to być połączone z rozbudowaniem istniejących (jak w przypadku Hoene-Wrońskiego) oraz zorganizowaniem nowych stałych ekspozycji muzealnych w samym Wolsztynie, dotyczących najważniejszych z tych postaci. Takie działania mogłyby stworzyć podstawę dla oznaczenia i wykreowania lokalnego Szlaku Biograficznego (np. „Ludzie Ziemi Wolsztyńskiej Polsce i Światu”), który (koordynowany przez lokalne centrum informacji turystycznej) można by oferować zarówno w ramach regionalnych wycieczek szkolnych i edukacyjnych, jak i kulturowo-przyrodniczych i proponować do wpisania na listy ofert wycieczek biograficznych (osoby) i tematycznych (dwory) polskich, w szczególności zaś wielkopolskich biur podróży.
Turystyka muzealna
Muzeum Regionalne w Wolsztynie wraz z obydwoma filiami (skansenem i Muzeum Kocha) może stanowić uzupełniający cel dla innych form turystyki. Także pozostałe placówki, jak Muzeum Misyjne w Obrze, ekspozycja eksponatów o tematyce kolejowej na terenie Parowozowni a także paramuzealny obiekt w Górsku stanowią raczej tylko uzupełnienie programu wycieczek innych konkretnych form turystyki (religijnej, hobbystycznej i kulturowo-przyrodniczej). W ramach rozszerzania oferty dla turystyki eventowej i jednocześnie muzealnej wolsztyńskie Muzeum Regionalne - wiodąca placówka mikroregionu i jedyna posiadająca merytoryczny personel oraz organizująca stosunkowo liczne wystawy czasowe - mogłoby skupić wokół siebie wysiłki pozostałych obiektów i pokusić się o wspólne zorganizowanie na terenie powiatu Nocy Muzealnej. Na potrzeby tej imprezy można by przygotowywać specjalne wystawy, zwiedzania fabularyzowane miasta i poszczególnych obiektów oraz dodatkowe ekspozycje mało dotychczas znanych zbiorów, np. pokazanie w jednym miejscu z odpowiednim materiałem opisowym i komentarzem licznych zabytkowych paramentów liturgicznych, przechowywanych w kilku świątyniach. Nic nie stoi na przeszkodzie, by i Parowozownia, będąca obiektem paramuzealnym, zaproponowała na tę imprezę przynajmniej niektóre elementy swojej oferty eventowej. Traktowana jako regularny event w regionie, dobrze wypromowana na terenie Wielkopolski i zorganizowana logistycznie (specjalne kursy pociągów i autobusów) Wolsztyńska Noc Muzealna mogłaby dodatkowo i corocznie ściągać w tę okolicę znaczną liczbę turystów kulturowych.
Turystyka kulturowo – przyrodnicza:
Przemęcki Park Krajobrazowy z unikalnym rezerwatem na Wyspie Konwaliowej, korzystając z już istniejących szlaków turystycznych może przyciągnąć więcej zwolenników turystyki kulturowo-przyrodniczej, jeśli podjęte zostaną działania zmierzające do włączenia elementów kultury w propozycje jego zwiedzania. Przykładowo warto wyeksponować i lepiej promować mieszaną przyrodniczo-kulturową ofertę Szlaku Kaszczorskiego, obejmującego także zabytki cysterskie, czy Szlaku Konwaliowego (w jego wersji „granatowej”) mającego na swojej trasie także Galerię Rzeźby Ptaków w Górsku - być może uzupełnić ją także o zwiedzanie jednego z przydworskich lub przypałacowych parków, których w okolicy nie brakuje. Lepsze oznaczenie obu szlaków na miejscu zdecydowanie poprawiłoby ich szanse na ściągnięcie tej grupy turystów.
Wiejska turystyka kulturowa
Podstawowym celem dla tej formy turystyki jest skansen Budownictwa Ludowego Zachodniej Wielkopolski w Wolsztynie, prezentujący typowe dla tego regionu i unikalne w skali kraju zabytki architektury wiejskiej, a także (jako impreza, a więc cel o charakterze jednorazowym) Konkurs Muzyki Ludowej w Kopanicy, połączony z przejazdem szlakiem Kozła. W ramach rozwijania tej oferty szczególnie wskazanie byłoby uruchomienie autentycznej regionalnej oferty kulinarnej w samym skansenie lub w jednej z miejscowości powiatu. Wolsztyńska oferta, zbyt skromna, by mogła stanowić samodzielny program wycieczek, może jednak stanowić ciekawe i cenne ogniwo w ramach większych wypraw turystyki regionalnej lub kulturowej obszarów wiejskich po Wielkopolsce.
|
