Turystyka Martyrologiczna w Polsce - na przykładzie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
Praca zbiorowa pod redakcją naukową Jadwigi Berbeki
Seria: Monografie o tematyce turystycznej
Wyd.: Proksenia
Kraków 2012
Liczba stron: 186
ISBN 978-83-60789-43-8
|
Turystyka Martyrologiczna w Polsce - na przykładzie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
Od wydawcy:
Monografia przedstawia problematykę turystyki martyrologicznej w szerokim kontekście turystyki kulturowej.
Autorzy definiują turystykę martyrologiczną, analizują jej cechy, funkcje oraz determinanty uczestnictwa.
Zaprezentowano również badania w Muzeum Auschwitz-Birkenau, miejscu szczególnym na mapie martyrologii
wielu narodów. Rozpoznano związki między turystyką w Krakowie a odwiedzinami Muzeum, motywy jego odwiedzania,
zebrano opinie odwiedzających o zagospodarowaniu turystycznym, ekspozycji miejsca i dokumentów, sposobie
narracji oraz o problemach organizacji zwiedzania. Wyniki badań opartych na wielu źródłach informacji
wtórnej oraz własnych badaniach ankietowych mają dużą wartość zarówno w warstwie poznawczej jak i aplikacyjnej,
tym samym pogłębiają wiedzę o turystyce martyrologicznej w Polsce.
Z recenzji dr hab. Teresy Żabińskiej, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach
Podróże do miejsc związanych z martyrologią znane są od dawna, jednak badania nad turystyką martyrologiczną
w Polsce są jeszcze relatywnie skromne. Wynika to po części z "delikatności" przedmiotu badań i trudności
w definiowaniu tego zjawiska w kategoriach turystyki i produktu turystycznego. Są to bowiem miejsca szczególne
i wymagają takiego udostępniania i "zarządzania" ruchem turystycznym, aby masowość turystyki nie deprecjonowała
szczególnego rodzaju przeżyć, wartości duchowych, edukacyjnych i poznawczych, jakie powinny towarzyszyć
obecności w tych miejscach. Dlatego z uznaniem należy przyjąć podjęcie badań uwzględniających wszystkie
te aspekty.
W książce problematyka turystyki martyrologicznej została przedstawiona w szerokim kontekście turystyki
kulturowej. Podjęto próbę zdefiniowania turystyki martyrologicznej, jej cech, funkcji oraz determinant
uczestnictwa. Obiektem pogłębionych badań było Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, szczególne miejsce
na mapie martyrologii wielu narodów, ale z punktu widzenia turystyki ważne jest także sąsiedztwo Krakowa
jako centrum turystyki kulturowej. Autorzy postawili sobie ambitne cele, które zmierzały do rozpoznania
związków między turystyką w Krakowie a odwiedzinami Muzeum, motywów jego odwiedzin oraz ewaluacji opinii
odwiedzających o: zagospodarowaniu turystycznym, ekspozycji miejsca i dokumentów, sposobie narracji o
tych trudnych problemach i dostosowania jej do zróżnicowanych grup odbiorców oraz samej organizacji zwiedzania.
Wyniki badań opartych na wielu źródłach informacji wtórnej oraz własnych badaniach ankietowych mają dużą
wartość zarówno w warstwie poznawczej, jak i aplikacyjnej, nie tylko dla Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau,
i pogłębiają wiedzę o turystyce martyrologicznej w Polsce.
Spis treści:
Wstęp (J. Berbeka) ...
5
I. Turystyka martyrologiczna jako forma ruchu turystycznego ...
9
1. Pojęcie i cechy szczególne turystyki martyrologicznej (J. Sala) ... 9
2. Miejsce turystyki martyrologicznej w strukturze ruchu turystycznego (A. Niemczyk)...
4
3. Determinanty uczestnictwa w turystyce martyrologicznej (A. Niemczyk) ...
24
3.1. Wprowadzenie ... 24
3.2. Czynniki popytowe ...
25
3.3. Czynniki podażowe ...
36
4. Podstawowe dobra turystyczne w turystyce martyrologicznej (J. Sala) ...
39
5. Miejsca martyrologii na ziemiach polskich (K. Lipecki) ... 46
II. Auschwitz-Birkenau - miejsce martyrologii wielu narodów... 59
1. Historia powstania i funkcjonowania Obozu Koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (Z. Borek)
... 59
2. Liczba deportowanych i liczba ofiar Obozu Koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (Z.
Borek) ... 65
3. Obszar Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau i jego zbiory (D. Ziarkowski) ...
71
III. Muzeum Auschwitz-Birkenau jako komponent wartości pobytu turystycznego w Krakowie (w latach 2008-2010)
(R. Seweryn) ... 85
1. Ruch turystyczny w Krakowie determinantą liczby odwiedzających Małopolskę
... 85
2. Wizyta w Muzeum Auschwitz-Birkenau jako element programu
turystycznej wizyty w Krakowie ... 89
3. Profil demograficzno-społeczny krakowskiego turysty zwiedzającego
dawny Obóz Zagłady w Oświęcimiu-Brzezince ... 97
3.1. Charakterystyka gościa krajowego ... 97
3.2. Sylwetka gościa zagranicznego ... 101
4. Podsumowanie ... 104
IV. Analiza turystyki martyrologicznej w Muzeum Auschwitz-Birkenau w latach 2000-2010
(K. Borodako) ... 107
1. Wielkość i struktura ruchu turystycznego w Muzeum Auschwitz-Birkenau ... 107
2. Sezonowość turystyki martyrologicznej w Muzeum Auschwitz-Birkenau ... 111
V. Motywy, zachowania i opinie odwiedzających Muzeum Auschwitz-Birkenau w 2011 roku
(w oparciu o wyniki badań własnych) ... 115
1. Cel, zasady i operat ankietowania (K. Borodako) ... 115
2. Struktura badanej próby (M. Rudnicki) ... 117
3. Charakterystyka zachowań turystycznych zwiedzającego krajowego (M. Rudnicki) ...
120
4. Charakterystyka zachowań turystycznych zwiedzającego zagranicznego (M. Rudnicki)
... 127
5. Motywy odwiedzania Muzeum (J. Berbeka) ... 134
6. Ocena poszczególnych elementów przekazu materialnego i duchowego (J. Berbeka) ... 138
7. Odczucia turystów po wizycie w Muzeum i ich wpływ na rozwój osobowości
jednostek (J. Berbeka) ... 156
Zakończenie (J. Berbeka) ... 163
Bibliografia ... 167
Spis tabel, rysunków i zdjęć ... 173
Możliwość zakupu publikacji:
Wydawnictwo "Proksenia", ul. Sarego 23/2, 31-047 Kraków, tel./fax +48 12 421 63 80
Księgarnia internetowa wydawnictwa: http://ksiegarnia.proksenia.pl
|