Recenzje

Agnieszka Głowacka

Zielony azymut. Przewodnik świadomego podróżnika

     Zielony azymut. Przewodnik świadomego podróżnika został wydany przez Lonely Planet - australijskie wydawnictwo podróżnicze. National Geographic Polska, doceniając znaczenie idei odpowiedzialnego podróżowania, zaangażowało się w wydanie polskojęzycznej wersji przewodnika. Jego autorką jest Kerry Lorimer - entuzjastka świadomej turystyki, która podróżowała po wszystkich kontynentach i żeglowała po oddzielających je oceanach. Przez 20 lat organizowała, a także kierowała przyjaznymi dla przyrody wędrówkami i wyprawami w różne rejony świata. Dzięki temu możemy dowiedzieć się o miejscach, w których dbałość o środowisko i turystyka łączą się nierozerwalnie.
     Na okładce publikacji widnieje zdjęcie przedstawiające "dzielenie się oddechem" czyli tradycyjne maoryskie pozdrowienie hongi, rzadko jednak praktykowane publicznie. Można je zobaczyć podczas maoryskich spotkań i ceremonii, kiedy wita się przybyszów i zaprasza do grona członków społeczności. Zdjęcie obrazuje budowanie więzi, na równych prawach i z szacunkiem, z ludnością tubylczą i zanurzaniu się w jej kulturę.
     Przewodnik podzielono na kilka części. Część główna (białe strony) poświęcona jest podróżom. Pozostałe części (zielone strony) to porady, mające pomóc w zastosowaniu zasad odpowiedzialnego podróżowania. W książce zamieszczono również listę pożytecznych instytucji i organizacji. Opisana jest także sytuacja ogólna i przyszłość odpowiedzialnej turystyki, a także działalność Fundacji Lonely Planet, działającej przy wydawnictwie. Na półsztywnej, wewnętrznej okładce przewodnika zamieszczono mapę świata, na której omawiane kraje mają kolor zielony.
     Na wstępie przewodnika dowiemy się czym jest odpowiedzialna turystyka, której zasady powinny stosować się do całej turystyki, a nie tylko do obszarów chronionych. Poznamy jej fundamentalne kwestie, a także dostaniemy kilka krótkich wskazówek jak podróżować odpowiedzialnie.
     W części głównej książki prezentowane są podróżnicze przygody jakie można przeżyć w rozmaitych zakątkach świata. Niektóre zaplanowane samodzielnie, inne w niewielkich grupach. Ich organizatorami są zarówno małe, lokalne agencje czy biura podróży, jak i wielkie firmy międzynarodowe. Wśród propozycji są oferty dla liczących każdy grosz, jak i miłośników luksusu. Dowiemy się kiedy warto wybrać się na wycieczkę by nawiązać bliskie kontakty z gorylami w Rwandzie, lemurami na Madagaskarze czy uchatkami na Galapagos; jak dostać się na najdalsze odludzia ziemi by móc postrzegać je oczyma malijskich Dogonów, kenijskich Masajów czy grenlandzkich Inuitów. Przedstawione są tu też różnorodne formy wolontariatu, dające możliwość podróżowania w najbardziej egzotyczne miejsca. Ciekawy opis wakacyjnego wolontariatu w Parku Narodowym Yellowstone, odnawianie szlaków w Parku Narodowym Lodowców i wzdłuż Wielkiego Kanionu, znakowanie żółwi na Wielkiej Rafie Koralowej. Znajdziemy też wskazówki, jak zagraniczni ochotnicy mogą pomóc w jednym z tajskich sierocińców, w szkołach i ośrodkach edukacyjnych dla dorosłych na terenie północnej Kanady, w nauczaniu angielskiego w Gwatemali, a także w prowadzeniu programów zdrowotnych w Santa Elena de Uairen w Wenezueli. Znajdziemy informacje jak przygotować się do roli strażnika w indyjskim rezerwacie tygrysów, a także dowiemy się jak ciekawe może być liczenie kolorowych ptaków i tropienie zwierząt nad rzeką Piedras w Peru.
     Przy opisie każdej podróży znajdziemy informacje praktyczne: kiedy warto jechać, jaki jest najlepszy środek transportu. Podane są także miejsca zakwaterowania, adresy sklepów, w których warto zrobić zakupy w danym miejscu, a także ceny poszczególnych usług.
     Na zielonych stronach przewodnika zamieszczone zostały porady, pomagające podróżować odpowiedzialnie. Dowiadujemy się z nich m.in. jak odróżnić wiarygodną agencję od naciągaczy, prawdziwą ekoturystykę od niby-ekoturystyki. Zawarte są tu także rady jak zmagać się z żerowaniem na okazywanym współczuciu np. z żebractwem, jak przełamywać lody w kontaktach z lokalnymi społecznościami i jak zminimalizować własne oddziaływanie na środowisko oraz w jaki sposób zrekompensować ekologiczne skutki długiego, emitującego mnóstwo spalin przelotu.
     W kolejnej części zamieszczono listę oraz adresy stron internetowych pożytecznych instytucji i organizatorów wycieczek, organizacji humanitarnych oraz organizacji zajmujących się rekrutacją osób zainteresowanych wolontariatem. Wybór aktywności jest szeroki: od pomocy humanitarnej po ochronę przyrody, badania archeologiczne czy naukę angielskiego.
     Ważną częścią jest także opis działalności Fundacji Lonely Planet, której przyświeca dewiza: Podróżuj dużo, jak najmniej szkodliwie, wydawaj rozsądnie. Fundacja wspiera inicjatywy lokalne, poświęcone ochronie i rozwojowi szeroko rozumianego środowiska, przede wszystkim w krajach rozwijających się np. działania na rzecz zapewnienia stałego dostępu do wody pitnej mieszkańcom Azji Południowej i subsaharyjskich krajów Afryki. Głównym celem są jednak przedsięwzięcia dotyczące turystyki, by istniejące wspaniałe zabytki i cuda przyrody jeszcze przez długi czas cieszyły na równi gospodarzy i przyjezdnych.
     Publikacja Zielony azymut nie jest typowym przewodnikiem, w którym prezentowane są trasy zwiedzania konkretnych miast czy państw. Opisane w nim miejsca mogą inspirować do poszukania własnych, mało uczęszczanych śnieżek. Dzięki niezwykłym fotografiom, przejrzystości i niezwykłej estetyce korzystanie z niego jest przyjemne. Dużym plusem jest także alfabetyczny spis miast, państw, atrakcji i form aktywności, zamieszczony na ostatnich stronach przewodnika, dzięki któremu łatwiej znaleźć interesujące nas zagadnienie. Pozytywnym faktem jest to, że zgodnie z ekologiczną ideą przewodnika, Zielony azymut wydrukowano w całości na papierze wyprodukowanym z surowców wtórnych.
     Mankamentem może być niezbyt poręczny format przewodnika oraz to, że właściwie nadaje się tylko do czytania w domu. Odwiedzając konkretne miejsca opisane w Zielonym azymucie należy kupić bardziej szczegółowy przewodnik oraz mapę.
     Przewodnik nie jest dla tych, którzy lubią poznawać świat przed szyby autokarów i wysoko cenią sobie wygody. Zielony azymut jest wart polecenia wszystkim turystom szukającym nowych miejsc, spragnionym niecodziennych form spędzania wolnego czasu, którzy nie boją się wyzwań. Uświadamia nowe możliwości, inspiruje do wpływania na życie innych i wzbogacania własnego.