Recenzje

Ewa Malchrowicz

Wielkie Fiesty Europy – przewodnik etnoturystyczny po słynnych, tradycyjnych świętach europejskich

          Do napisania tej książki jej autorów skłoniło rosnące zainteresowanie etnoturystyką, czyli taką formą spędzania czasu wolnego, która zamienia biernych turystów w aktywnych podróżników, pragnących nie tylko wypocząć w jakimś atrakcyjnym miejscu, ale także poznać jego historię, tradycje i obyczaje. Udział w fiestach jest do tego wszystkiego doskonałą okazją.
          Autorzy (na co dzień wykładowcy poznańskiego UAM) wydając ten przewodnik etnoturystyczny pragną zachęcać do świadomego planowania wakacji. Namawiają przy tym swoich czytelników, aby nie zważali przy tym tylko na walory miejsca, hotelu, plaży czy basenu, ale także zwracali uwagę na to, w jakim terminie odwiedzany przez nich region jest najatrakcyjniejszy – czyli kiedy odbywają się tam interesujące wydarzenia („jeśli planujecie wyjazd do baskijskiej Pampeluny, warto znaleźć się tam w okolicy 7 lipca, aby wziąć udział w trwającym tydzień niezwykłym święcie Sanfermines, którego jedną z większych atrakcji są słynne gonitwy z bykami na ulicach miasta”). Spośród setek różnorodnych fiest, które przez cały rok odbywają się w rozmaitych regionach Europy, autorzy wybrali i zaprezentowali 38 najciekawszych - w ich opinii - tradycyjnych festiwali europejskich. Starali się opisać te etnokulturowe imprezy, które są atrakcyjne pod względem historycznym, ludowym i religijnym. Należy jednak pamiętać, że ponieważ wybór jest wynikiem – jakkolwiek fachowej, to jednak przecież subiektywnej - oceny Autorów, a zatem może się zdarzyć, że jedno czy drugie naprawdę ciekawe albo mocno medialnie promowane wydarzenie nie zostało ujęte w publikacji, choć czytelnik mógłby go w niej poszukiwać. Można być natomiast pewnym, że znalazły się tu te fiesty, które mają długą tradycję i dzięki temu nie są tylko współczesnym „show” naprędce wykreowanym dla turystów i niewiele mającym wspólnego z autentycznym dziedzictwem kulturowym miejsca czy regionu. Wszystkie 38 prezentowanych świąt (lub mniejsza grupa wybrana na podstawie ich terminów, lokalizacji albo czasu którym rozporządza potencjalny turysta) mogą być przy tym także potraktowane jako osobny pomysł na ciekawe i niestandardowe spędzenie „eventowych” wakacji. Jak bowiem piszą Autorzy: „choć pewnie nikomu nie starczy życia, aby odwiedzić wszystkie te miejsca, to na pewno warto o nich chociażby przeczytać i – dzięki wspaniałym zdjęciom – wczuć się w ich atmosferę”. Wspaniałe zdjęcia są rzeczywiście jednym z atutów tej publikacji. Równie atrakcyjnie podano także samą treść – opis każdej z fiest składa się z krótkiego wprowadzenia, wątku historycznego, ciekawostek (jak na przykład „Oktoberfest w liczbach”) oraz opisu dzisiejszego kształtu, który przybierają imprezy (wymienione są przy tym wszystkie ważniejsze atrakcje, które czekają na turystów). 
          Największym mankamentem wydaje się być fakt, że prezentacja wszystkich fiest kończy się li tylko na zachęceniu Czytelnika do przyjazdu w dane miejsce. Aż się prosi, aby zamieszczone było choć kilka najważniejszych informacji praktycznych, istotnych z punktu widzenia indywidualnego turysty – choćby adresu oficjalnej strony internetowej danej fiesty, portalu miasta, w którym dane wydarzenie się odbywa czy biur podróży, które zajmują się organizacją wyjazdów w to miejsce. Powinny się one w tej książce znaleźć, skoro jej tytuł brzmi: „przewodnik etnoturystyczny” a nie na przykład tylko „etnokulturowy”. Zachęcony do wizyty Czytelnik pozostaje bowiem ostatecznie pozostawiony sam sobie w zaplanowaniu swojej podroży (jedyna informacja podana mu niejako „na tacy” to termin imprezy). Minusem może też być dość wysoka cena detaliczna książki: 59,90 zł, jednak w niejednej księgarni można ją już zakupić dużo taniej. Przewodnik zawiera ilustrowany (mapa) spis treści według miejscowości. Dzięki tej jego formie widać wyraźnie, jak nierównomiernie ułożył się rozkład prezentowanych imprez: opisano aż 10 fiest hiszpańskich i zaledwie jedną portugalską (pozostałe kraje: Włochy – 9 fiest, Francja – 4, Turcja – 3, Anglia – 2, Szkocja – 2, Irlandia – 1, Belgia – 1, Niemcy – 1, Szetlandy (dependencja brytyjska) – 1 i Wyspy Owcze (terytorium zależne Danii) – 1 fiesta. Jeśli chodzi o Polskę, to autorzy zachęcają do przyjazdu do Biskupina (festyn archeologiczny) oraz na inscenizację Bitwy pod Grunwaldem. 
          Przewodnik jest naprawdę ciekawie napisany i przyjemnie się go czyta. Zamieszczone w nim kalendaria imprez ułatwiają porównywanie imprez, które mogą zainteresować czytelnika i ułatwić mu decyzję dotyczącą podjęcia podróży. Niewątpliwą zaletą zbioru jest też fakt, że nie czytamy w nim tylko o najbardziej znanych w turystycznym świecie imprezach jak Karnawał w Wenecji, ale także o tych mniej znanych, a mających równie długie tradycje – jak na przykład turecki Kirkpinar czy duński Olavsoka.