|
Paulina Ratkowska Poznań przedświąteczny
Betlejem Poznańskie wraz z Festiwalem Rzeźby Lodowej,
11-19 grudnia 2010
Kiedy wszystko – także święta Bożego Narodzenia – staje się towarem sprowadzonym do chwytliwego symbolu, czasami zapominamy, że to, co w swojej formie (jak np. jarmark adwentowy), faktycznie może wyglądać na dobrze przygotowany produkt marketingowy, de facto jest zwyczajem o wielowiekowej tradycji. I choć Betlejem Poznańskie w tym roku organizowane jest zaledwie po raz 11-ty – czym rzeczywiście mogłoby zasłużyć na miano modnego popkulturowego produktu – to swoją tradycją sięga przynajmniej XIX wieku. Pod zaborem pruskim na ziemi wielkopolskiej rozwinął się zwyczaj organizowania jarmarków bożonarodzeniowych rozpowszechniony w europie niemieckojęzycznej.
Historia pierwszych jarmarków sięga w Wiedniu XIII, a na terenie Niemiec XIV wieku. Najstarszy, nieprzerwalnie kontynuowany do dziś, to ten organizowany w Budziszynie (od 1384 roku) i niewiele młodszy, a bardziej popularny, w Dreźnie – „Striezelmarkt”, który został zorganizowany po raz pierwszy w 1434 roku. Pierwsze niemieckie jarmarki trwały zaledwie jeden dzień, potem tydzień – a teraz przynajmniej 4 tygodnie, czyli cały Adwent. Ludzie przybywali na nie przede wszystkim w celu nabycia niezbędnych towarów, ale naturalnym było, że funkcjonowały one także jako miejsce, w którym toczyło się życie społeczne i towarzyskie. Tu spotykano się z krewnymi i znajomymi, wymieniano informacje i plotki. Tradycyjnie jarmarki były i są organizowane pod gołym niebem, na ulicach, skwerach i placach. Oprócz kiermaszu, na którym nie mogło zabraknąć ozdób świątecznych, zabawek, gorących przekąsek, słodkości czy grzanego wina, nieodłącznym elementem jarmarku były też inne atrakcje – jak szopka bożonarodzeniowa, wieniec adwentowy, scena do śpiewania kolęd, lodowisko czy karuzela.
Wraz z upowszechnieniem się tradycji jarmarków adwentowych w Europie dotarły one i do Polski. Stały się szczególnie popularne w okresie zaborów pod zaborami austriackim oraz pruskim. Ze względu na dużą popularność wśród mieszkańców miast były one organizowane także po odzyskaniu niepodległości w okresie międzywojennym. Kres temu zwyczajowi położyły dopiero czasy powojenne, a powrót do dawnych obyczajów przyniosły czasy współczesne. Nie inaczej wyglądało to w Poznaniu, gdzie do bardzo popularnego zwyczaju jarmarków adwentowych radni miejscy zdecydowali się powrócić 11 lat temu. Impreza ta w Poznaniu nigdy nie trwała w czasie całego Adwentu tak jak w miastach niemieckich, ale 10-14 dni. Podobnie jest i dziś.
Obecnie jarmark bożonarodzeniowy w Poznaniu odbywa się pod zakamuflowana nazwą jako Betlejem Poznańskie. Jest to, zgodnie z ideą takich imprez, okazja nie tylko do obejrzenia i nabycia zimowych smakołyków, szczególnie tych z regionalnej kuchni, czy oryginalnych prezentów świątecznych, ale także szereg atrakcji i imprez, jak przegląd dziecięcych i młodzieżowych grup kolędniczych, występy artystów estrady oraz ulicznych, żonglerów, akrobatów, iluzjonistów, teatru ognia, czy żywa Szopka Betlejemska, Dzwonek Życzeń, uroczyste rozświetlenie poznańskiej choinki (w tym roku 12.12.2010 o g. 17.00) oraz na zakończenie: uroczystość przekazania Betlejemskiego Światełka Pokoju. Dla publiczności organizowane są liczne konkursy: kulinarne, na ozdoby choinkowe, wybory poznańskiego św. Mikołaja. Jednak zdecydowanie najbardziej wyczekiwaną impreza jest Międzynarodowy Festiwal Rzeźby Lodowej.
Tegoroczna edycja Festiwalu Rzeźby Lodowej odbędzie się 12.12.2010, czyli w drugi dzień trwania Betlejem Poznańskiego i będzie to mały jubileusz Festiwalu – V odsłona. Impreza ta jest to absolutnie wyjątkowa – nie tylko dlatego, że jedyna tego typu w kraju, ale także dlatego, że ta niezwykle piękna galeria, która powstanie w niedzielne przedpołudnie na poznańskim Starym Rynku, przetrwa w nienaruszonym stanie – przy sprzyjającej, mroźnej pogodzie – być możne nawet 24 godziny.
Do poznańskich zawodów przystępują zwycięzcy międzynarodowych konkursów w rzeźbie lodowej organizowanych w różnych miejscach na świecie. Ci niezwykli twórcy przyjeżdżają m.in. z USA, Kanady, Japonii, Francji, Rosji, Bułgarii, a także z Polski. W każdej kolejnej edycji festiwalu bierze udział po kilkanaście grup rzeźbiarskich. Póki co, trzecia edycja – ta z 2008 roku, zgromadziła największą ilość ekip – 15. Z kolei zeszłoroczne zmagania obserwowała najliczniejsza grupa widzów – aż 8 tysięcy osób.
Zespoły rzeźbią w ustawionych na specjalnie chłodzonych rusztowaniach bryłach lodowych o wymiarach 1 m x 0,5 m x 0,25 m (dane z 2007 roku). Efekt ich pracy to uczta dla oczu – delikatne, wręcz kruche rzeźby o szeroko pojętej tematyce zimowej. Konstrukcje, które zachwycają precyzją i ulotnością. Fantastyczne rzeźby współtworzone przez grę załamującego się w nich światła – zarówno tego naturalnego, dziennego, jak sztucznego, kiedy są iluminowane rożnymi kolorami w nocy.
Zadaniem zawodników jest wycięcie z nich dowolnych kształtów mieszczących się w kategorii tematy zimowe, oceniane później przez publiczność i jury. Do pracy używane są najczęściej piły łańcuchowe, a także mniejsze piłki, pilniki oraz dłuta czy nawet żelazka! Artyści nie zmagają się tylko dla dobrej zabawy i sławy, ale przede wszystkim dla wymiernych nagród finansowych wręczanych przez Prezydenta Miasta Poznania fundowanych przez Miasto i partnera imprezy, firmę Stihl.
Więcej informacji na stronie organizatora obu imprez czyli Miasta Poznania
( www.poznan.pl ) lub na turystycznym portalu internetowym nt Poznania
( www.visitpoznan.info
).
|
